İşe İade Davası

1-) İşe İade Davası Nedir

İşe iade davası, iş veren ile işçi arasında oluşturulmuş resmi sözleşmenin herhangi geçerli bir nedene bağlı olmadan iş veren tarafından feshedilmesi durumunda işçinin haklarını elde etmesi için açılan dava türüdür. İşçi, haksız yere işinden ayrılması ve diğer haklarından mahrum bırakılması durumunda feshedilen sözleşmeye bağlı taleplerde bulunabilir.

Bu davanın oluşturulabilmesi için işçinin işten ayrılma nedeninin kanıtlanabilir nitelikte olması gerekir. Yapılan yargılamaların ardından yapılmış olan bu işten çıkarılma durumunun haksızlığı tespit edilirse iş veren kişi işi iade etmeli, kişinin boşta geçirdiği süreler için ise farklı tazminatları ödemesi gerekir.

2-) İşe İade Davası Şartları

İşe iade davası açılabilmesi için mağdur olan kişinin ve durumun belirli şartları karşılıyor olması gerekir. Bu şartlar;

  • Kişinin çalıştığı alanda yararlandığı kanun şekli İş Kanunu ya da Basın İş Kanunu olmalıdır. Deniz İş Kanunu ya da Borçlar Kanunu gibi kanunlar dahilinde iş sözleşmesi oluşturmuş olan kişiler işe iade davasını açamayacaktır.
  • İşe iade davası şartları içerisinde, kişinin resmi olan sözleşme yaptığı iş yerinde en az 30 işçinin çalışıyor olması gerekir. Bu çalışan sayısı varsa tek şube ya da bağlantılı şubelerin toplamında olabilir.
  • İşe iade davasının açılabilmesi için kişinin resmi olarak en az 6 aydır bu iş yerinde çalışıyor olması gerekir. 6 aylık kıdemin altında bulunan kişilerin bu davayı açmaya hakkı bulunmaz.
  • Yapılmış olan iş sözleşmesinin belirsiz bir süre için yapılmış olması gerekir. Bunun yanında işin niteliği ile kesin bir süre belirlenemeyen işlerde yapılan anlaşmalar belirli bir süre dahilinde olsa dahi belirsiz olarak kabul edilir.
  • Yapılmış olan sözleşmenin iş veren tarafından geçersiz bir nedene bağlı olarak feshedilmiş olması gerekir. Eğer kişi istifa, iş verenle anlaşma ya da haklı sebebe bağlı olarak verişmiş fesih kararı gibi durumlar ile işten ayrılmış ise işe iade için dava açabilme hakkı olmayacaktır.
  • Bu davanın açılabilmesi için işçi olan kişinin işveren vekili ya da yardımcısı gibi statüsünün bulunmaması gerekir. Bu statüde olan kişiler iş güvencesi kapsamına alınmadığı için dava açma hakları bulunmaz.

3-) İşe İade Davası Açma Süresi

İşe iade davası açma süresi iş verenin fesih tebliğini işçiye iletmesinden itibaren 1 aydır. Fesih bildirimi içerisinde yer alan bilgiler, soyut ve genel ifadeler kapsamında iş feshinin usule uygun olmadığı savunularak bu dava açılabilir.

Uygun zaman içerisinde açılmış olan işe iade davası incelemeleri sonucunda verilen kararlara bağlı olarak kişinin işe geri alınması ve bu süreçte kaybedilen maddi durumun temin edilmesi gibi kararlara yer verilir.

4-) İşe İade Davası Süresi

İş sözleşmesi feshinin gerekçesiz ya da geçersiz bir neden ile feshinin kesinleştirilmesinin ardından kişiler 1 ay içerisinde işe iade davası açarak işleri ya da iş ile kaybettikleri maddi durumu geri alabilirler.

Uygun şartlarda davanın açılmasının ardından davanın değerlendirilmesi ve sonlandırılması için ortalama olarak 2 ay verilir. Bu 2 ay içerisinde davanın sonlandırılması, eğer istinafa başvurulmuş ise toplamda 3 ayda kesinleştirilerek mağduriyetin giderilmesi sağlanır.

5-) İşe İade Davası Tazminatı

İşe iade davası açılmasının ardından eğer işçi kişi haklı olarak görülür ise kişinin uğradığı maddi kayıp sonucunda tazminat talebi doğar. İşe iade davasının sonucunda kişinin işe alınması kararı oluşturulmuş ise işveren kişilerin en kısa zamanda kişiyi geri işe alması gerekir.

1 ay içerisinde işveren işçiyi işe almaz ise işçiye en az 4 aylık en çok 8 aylık maaş tutarı kapsamında tazminat ödemesi gerekir. Eğer işveren işçiyi anında işe geri kabul eder ise kişiler bu tazminatı alamaz ancak bu sürede geçen süre sırasında kaybettikleri tutara ilişkin ödeme alabilirler.

6-) İşe İade Davası Sonuçları

İşçi tarafından açılan davanın sonucunda gerekli şartlar ve ifadelere yönelik incelemeler yapılarak davanın en kısa sürede sonuçlandırılması sağlanır. İşe iade davası sonuçları içerisinde eğer işçi haklı olarak tespit edilir ise işverenin yaptığı fesih geçersiz olarak sayılır ve işçinin 1 ay içerisinde yeninden işe devam etmesine karar verilir.

Dava içerisindeki yetersizlik ya da işverenin sebeplerinin haklı bulunması durumunda ise fesih işlemi geçerli olarak kabul edilerek işveren ile işçi arasındaki bağlantı sonlandırılır.

7-) İşe İade Davası Dilekçe Örneği

İşe iade davası talebinin oluşturulabilmesi için ilk olarak davacı olan kişinin gerekli kriterlere uygun bir dilekçe hazırlaması ve bu dilekçe ile İş Mahkemelerine başvuruda bulunması gerekir.

Hazırlanacak olan dilekçede bazı konulara mutlaka yer verilmeli ve dilekçenin oluşturuş tarzına dikkat edilmelidir. Örnek olarak;

  • Dilekçenin en üst bölümüne …….. (İL) NÖBETÇİ İŞ MAHKEMESİ HAKİMLİĞİNE başlığı atılarak başlangıç yapılmalıdır.
  • Başlığın altına sırasıyla davacı, davacının adresi, davacının vekili, vekilinin adresi ve ulaşılabilecek telefon numaraları yazılmalıdır. Daha sonra davalı, davalının adresi ve davanın talep konusu belirtilmelidir.
  • Bilgilerin verilmesinin ardından açıklamalar bölümüne geçilerek davanın içeriği, sunulan kanıtlar, kişinin sözleşmesi ve sözleşmenin fesih nedeni gibi durumlar net bir şekilde yer etmelidir.
  • Hukuki sebepler, deliller ve son olarak sonuç – talep yazılarak dilekçe sonlandırılır.

İşe iade davasının dilekçesini kendiniz hazırlayabilir ya da bir avukat tarafından hazırlanmasını sağlayabilirsiniz. Ancak dava içerisinde sunulacak deliller, hukuki sebepler ya da benzeri konuları uzman bir şekilde bilmiyorsanız bir avukatın yardımını almanız davanız için lehinize bir durum oluşturur.

8 ) İşe İade Davası Arabuluculuk

Arabuluculuk, tarafların anlaşamadığı dava türlerinde davanın açılmasından önce her iki tarafın da bir ortak noktada buluşulmasını sağlayan hizmet ve bu hizmete ilişkin tanınan süredir.

İşe iade davası arabuluculuk için belirlenmiş olan süre feshin ardından 30 gündür. Kişiler 30 gün içerisinde arabulucuya başvurabilir ve arabuluculuk işleminin ardından ise iş davaya taşınabilir.

9-) İşe İade Davası Koşulları

İşe iade davasını açmak isteyen kişilerin öncelikli olarak belirli koşulları karşılaması beklenir. Her bir işçi sebepsiz ya da geçersiz sebepler ile yapılan fesihlerin ardından işe iade davasını açma hakkına sahip değildir.

İşe iade davası koşulları içerisinde ilk olarak kişilerin İş Kanunu ya da Basın İş Kanunu içerisine tabi olması gerekir. Diğer kanunlar kapsamında çalışan kişilerin bu davayı açmasına hak tanınmaz.

Kişinin çalıştığı yer ve süre ile de bazı koşulları sağlaması beklenir. Kişinin çıkarıldığı iş yerinde toplamda en az 30 çalışanın olması, kişinin 6 aydan uzun süredir kıdemli olarak çalışması gerekir.

Bunun yanında kişilerin sınırsız süreli çalışma sözleşmesine tabii olması gerekir. Eğer kişinin çalıştığı iş kesin bir süre ile sınırlandırılamayacak bir iş ise sözleşmenin bitiş tarihi olsa dahi sınırsız olarak sayılacaktır.

10-) İşe İade Davası Tazminatı Hesaplama

İşe iade davası tazminat hesaplama için kişilerin 5 farklı tazminat talebi türü ele alınabilir. Bu tazminat türleri;

  • Boşta geçen sürenin tazminatı: İş Kanunu 21.maddeye göre düzenlenen bu tazminatta feshin kararından itibaren kişinin boşta geçen süresi için normal maaş ödemesi sağlanır. Bunun yanında kişinin bu süredeki ödenmemiş SGK primlerinin de ödenmesi gerekir.
  • İşe başlatmama: Eğer işveren işçiyi karar sonrasında işe başlatmaz ise 6 ay ila 5 yıl arasında kıdemi olan işçilere 4 aylık, 5 yıl ila 15 yıl arasında kıdemi olanlara 5 aylık, 15 yıl ve üzeri kıdemi olanlara ise 6 aylık ücretin ödenmesi gerekir. Fesih nedeni ve dava detaylarına ilişkin bu tazminatın azami ödeme tutarı 8 aylık ücrete kadar yükselebilir.
  • Kıdem tazminatı: Kişinin boşta geçirdiği 4 aylık sürede çalışmıyor olarak görünmesi kişinin kıdem tazminatının değişmesine neden olabilir. Kişinin çalışmıyor olarak göründüğü bu 4 ay çalışıyor şeklinde değiştirilmeli ve bu 4 ay için oluşturulmuş ücret var olan kıdem tazminatına eklenmelidir.
  • Yıllık izin ücreti: Kişinin 4 aylık boşta geçirdiği süre çalıştığı süreye eklendiğinde kişi 1 yılı tamamlıyor ise ücretli yıllık izin hakkına sahip olacaktır.
  • İhbar tazminatı: Kişinin işten çıkarılacağı ya da benzeri ilişkin konulara yönelik bilgilendirilmesi için belirlenmiş bir ihbar süresi vardır. Eğer iş için bu ihbar süresine uyulamamış ise kişiler ihbar süresi tazminat davası açabilecektir.

11-) İşe İade Davası Açma Şartları

İşe iade davası açma şartları şu şekilde sıralanabilir;

  • 6 aydan uzun süredir çalışıyor olmak: Kişilerin bu davayı açabilmesi için sözleşmesinin bulunduğu iş yerinde en az 6 aydır kıdemli olarak çalışıyor olmalıdır.
  • Geçersiz sebepten ya da sebepsiz işten çıkarılmak: İşveren tarafından yapılan fesih kararı ve nedeni geçersiz ya da sebepsiz bir şekilde olmalıdır.
  • İş feshinden itibaren geçen süre: Feshin resmi hale gelmesinden itibaren en fazla 29 gün geçmiş olmalıdır.
  • Tabii olunan kanun: Kişilerin İş Hukuku ya da Basın İş Hukuku kapsamında sözleşmelerinin gerçekleştirilmiş olması gerekir.
  • İş yerindeki çalışanlar: Kişinin bağlı olarak çalıştığı iş yerinde varsa şubeler ya da şube toplamında en az 30 kişinin çalışıyor olması gerekir.
  • Sözleşme türü: Düzenlenmiş olan sözleşmesinin süresiz olarak düzenlenmiş olması gerekir.

12-) İşe İade Davası Arabulucu

İşe iade davası arabulucu raporu, işe iade davalarında zorunlu olarak değerlendirilen raporlardan biridir. Bu nedenle işe iade için dava açmak isteyen kişiler fesih kararının ardından ilk 1 ay içerisinde arabuluculuk talebi oluşturarak uzlaşma sağlamaya çalışmalıdır.

Yapılan arabuluculuk işleminin ardından kişi, herhangi bir uzlaşmaya varılamadığına ilişkin bir rapor hazırlayarak işe iade davası talebinde bulunabilir. Davanın içerisinde sunulan dilekçenin yanında mutlaka raporun aslını ya da arabulucu tarafından geçerli görülerek onaylanmış kopyasını dava belgeleri arasına eklemelidir.

Arabuluculuk ile uzlaşma sağlanmış ise taraflar alınmış kararları kabul ederek davanın başlatılmasına gerek kalmadan hakkını almış olacaktır.

13-) İşe İade Davası Devam Ederken İşçinin Başka Bir İşte Çalışması

İşe iade davası sırasında kişiler herhangi bir gelir elde edemediği için büyük oranda maddi bir kayıp yaşaması beklenir. Kişilerin kendi hayatlarını devam ettirebilmeleri adına başka bir işte çalışarak kazanç elde etmeleri gerekir.

İşe iade davası devam ederken işçinin başka bir işte çalışması için hukuki herhangi bir engel bulunmaz. Kişi iş sözleşmesinin feshinin ardından 1 ay içerisinde dava talebini oluşturmuş ve yargılama süreleri kapsamında çalışmasını sürdürüyor ise bu işte çalışması onun için herhangi bir dezavantaj doğurmayacaktır.

14-) İşe İade Davası Yargıtay Kararları

İşe iade davası Yargıtay kararları kapsamında öncelik olarak incelenen konu 4857 sayılı İş Kanunu içerisinde yer alan 21.maddedir. Bu madde dahilinde yer alan tüm hususlar göz önünde bulundurularak kişinin bu süreçte kaybettiği maddi kayıp için SGK ödemesi, tazminat ve boşa geçen sürede kaybedilen kazancın ödenmesi gibi kararlara yer verilir.

Dava içerisinde davacı iş sözleşmesinin geçersiz bir neden ile iptal edildiğine ilişkin talepte bulunmasının ardından davalı tarafın açıklama yapması için cevap süresi verilir. Bu süre sırasında yapılan açıklamalara ilişkin sunulan nedenler göz önünde bulundurularak taraflardan birinin haklılığına karar verilir.

İşe iade davası sonucunda Yargıtay kararları ile kişilerin işe iade edilmesi ya da verilen fesih kararının geçerli olması gibi sonuçlar elde edilir.

15-) İşe İade Davası Avukatlık Ücreti

İşe iade davası avukatlık ücreti belirli bir asgari miktar üzerinden değil, yüzde üzerinden değerlendirilir. Bu dava türü için davayı kaybeden tarafından ödeyeceği ücret ortalama olarak dava değerinin %10 ila %25’idir.

Avukatın alacağı ücretin hesaplanması için; avukatın harcadığı emek ve zaman, avukatın alanında ne kadar uzman oluşu ya da size sunduğu çabuk çözümlere bağlı olarak değerlendirilir.

16-) İşe İade Davası Açma Süresi Arabuluculuk

İşe iade davası açılabilmesi için ilk olarak davacı olan tarafın bir arabulucu avukata giderek arabulma talebi açması gerekir. Arabulma talebinin ardından davalı olan taraf herhangi bir çözüme yanaşmaz ise bu durum rapor edilerek dava açılması için haklı nedenler tamamlanmış olacaktır.

İşe iade davası açma süresi arabuluculuk için belirlenmiş olan süre 30 gündür. Bu 30 gün, feshin kesinleştirilmesi, işçi olan kişiye iletilmesi ve işçinin iş yeri ile ilişiğinin kesilmesinin ardından sayılmaya başlanır.

30 günden daha geç süreçler için kişilerin arabuluculuk başvurusu yapmak için hakkı olmayabilir. Ancak bu durum istisnalar içerisinde değişiklik gösterebilir.

17-) İşe İade Davası Zamanaşımı

İşe iade davası zamanaşımı ücret alacakları için 5 yıl olarak belirlenmiştir. Kişiler, haksız yere işten ayrılmalarının ardından 5 yıl içerisinde dava açarak boşta geçen süre ya da benzeri maddi tazminat başvurularında bulunabilir.

İşe iade davası açma için ise belirlenmiş zamanaşımı 30 gündür. 30 gün içerisinde kişiler önce arabulucu talebi oluşturarak daha sonra da dava sürecini tamamlayarak işe geri alınmalarını sağlayabilir.

18-) İşe İade Davası Devam Ederken İşçinin Başka Bir İşte Çalışması

İşe iade davası, kişilerin haksız yere çıkarıldıkları iş için verilmiş olan fesih kararının iptal edilmesi için oluşturulan dava türüdür. Kişinin haksız yere ve herhangi bir ihbar verilmeden çıkarılmasının ardından kişi, temel ihtiyaçlarını karşılamak için yeterli gelire sahip olmayacaktır.

Bu nedenle işe iade davası devam ederken işçinin başka bir işte çalışması beklenen bir durumdur ve kişi herhangi bir hukuki yaptırıma uğramadan başka bir iş içerisinde çalışmaya başlayabilir.

Kişiler dilerse bu dava ile yalnızca maddi tazminatlar için başvuruda bulunabilir ya da boşta kaldığı süre için kaybettiği maddi durumun yeniden elde edilmesini sağlayabilir.

19-) İşe İade Davası Kesinleşmeden İcraya Konulabilir Mi

İşe iade davası, 4857 sayılı İş Kanunu içerisinde yer alan 21.maddeye yönelik olarak düzenlenen bir dava türüdür. Bu davanın incelemesi boyunca alınan tüm kararlar ve sonuçlar kanun içerisinde belirtilmiş olan maddelere yöneliktir.

İşe iade davası kesinleşmeden icraya konulabilir mi; İş Kanunu içerisinde ele alınan 21.madde kapsamınca bu konu hakkında özel bir hüküm bulunmamaktadır. Yani dava kesinleşmeden icraya konulabileceği ya da konulamayacağına yönelik bir karar yoktur.

Ancak işe iade davasının içerisinde tespit yapılmasına ilişkin ilamlar bulunuyor ise bu ilamların icra takibi yapılması konusu oluşturulamaz. İcra takibi talebi, bu ilamların tespit edilerek kesinleştirilmesinin ardından başlatılabilir.

20-) İşe İade Davası Yetkili Mahkeme

İşe iade davası yetkili mahkemesi İş Mahkemeleridir. Açmak istediğiniz davanın doğrudan ilgili mahkemesi işverenin ikametgahının ya da ticaret sicil kaydının bulunduğu alana ilişkin hizmet veren mahkemelerdir.

Bunun yanında eğer işyerinin birden fazla şubesi var ise işçinin işyeri olarak görünen ve işini yaptığı alanın bulunduğu yerin mahkemesi de bu davanın yürütülmesine ilişkin haklara sahiptir.

21-) İşe İade Davası Hak Düşürücü Süre

İşe iade davasının açılması ve değerlendirilmesinin ardından işçinin haksız yere sözleşmesinin fesih edildiği kararı alınmış ise işçi en kısa süre içerisinde işverene giderek işe geri alınma talebini oluşturmalıdır.

İşe iade davası hak düşürücü süre 10 gün olarak belirlenmiş olup eğer işçi işverene 10 gün içerisinde talep oluşturmaz ise yeniden işe alınma hakkını kaybedecektir. Bu durumda feshi geçersiz olarak sayılan ve yeniden işleme konulan sözleşme için uygulanmış olan fesih kararı kabul edilir ve kişi işveren ile anlaşma sağlamadığı sürece dava sonucu ile işe yeniden giremez.

Eğer işçi 10 gün içerisinde işverene başvuruda bulunmuş ancak işveren işçiyi yeniden işe almamış ise kişi tazminat başvurusunda bulunarak 4 ila 8 maaş ücreti kadar tazminat alabilir.

22-) İşe İade Davası Emsal Kararlar

İşe iade davası emsal kararlar neticesinde kişilerin bu dava hakkında sahip olacakları özel yükümler belirlenmiştir. Alınmış olan emsal kararlar şu şekildedir;

  • Bir işçi, işveren hakkında işe iade davasını başlatmış ise bunun aksini ispat etme işverenin üzerine yüktür. Davacı kişinin durumu kanıtlaması için herhangi bir yükümlülük bulunmaz.
  • İşveren vekilleri hem işçi alma hem de çıkarma konusunda yetkili oldukları için iş güvencesi kapsamında yer almazlar. Yönetim ve işçi konusundan yükümlü olan genel müdür, müdür yardımcısı ve benzeri kişiler bu davayı oluşturamaz. Ancak personel müdürü, insan kaynakları ya da halkla ilişkiler gibi pozisyonlarda çalışan kişiler yönetimden sorumlu olmadıkları için iş güvencesi kapsamındadır, yani bu davayı açma hakkına sahiptir.
  • Eğer davacı olan kişi işe iade davasını kazanır ise işveren işçinin işe yeniden dönmesi için bir davet hazırlaması gerekir. Bunun yanında kişinin haklarına bağlı olarak çalışma şartları madde 22’ye uygun olacak şekilde düzenlenmelidir.
  • Eğer işçi, davanın kesinleştiği tarihte başka bir işverenin sorumluluğunda çalışıyor ise bu durum davanın kötü niyetli ya da samimi olmadığına işaret değildir. Eğer kişi davayı kazanır ise var olan çalıştığı yerden ayrılarak eski çalıştığı yerde çalışmaya başlayabilir.
  • İşe iade davası içerisinde davacı olan kişi davayı kazanır ise başvurması gereken kişi alt işverendir. Asıl işverenin ise görevi yalnızca boşta geçen sürenin tazminatı ve işe başlatmama tazminatının ödenmesidir.

23-) İşe İade Davası Cevap Dilekçesi Örneği

İşten haksız yere çıkarıldığını düşünen işçi, İş Mahkemesine giderek işe iade davası talebi oluşturabilir. Bu durumda işveren tarafın yapılan fesih işlemine karşın mutlaka cevap dilekçesi hazırlaması gerekir.

Dava cevap dilekçesi için hazırlanacak olan bu belgede bazı bilgilere yer verilmesi oldukça önemlidir. Örnek bir dilekçe içerisinde ilk olarak ……. İŞ MAHKEMESİ SAYIN HAKİMLİĞİNE başlığı atılarak dilekçeye başlanmalıdır.

Dilekçenin alt bölümüne cevap veren davalı, vekili, davacı, vekili ve talep konusu yer edilmelidir. Bilgilerin verilmesinden itibaren açıklamalar ve beyanlar net bir şekilde açıklanarak kişinin neden sözleşmesinin fesih edildiğine ilişkin açıklamaların yapılması gerekir.

24-) İşe İade Davası Ödenen Kıdem Tazminatının İadesi

İşe iade davası, işveren tarafından haksız nedenler ile çıkarılmış olan işçinin işe geri alınması ve bu süreçte kaybettiği maddi durumların telafi edilmesi için oluşturulan bir dava türüdür.

Bu davanın sonuçlanmasının ardından davacı olan kişi haklı olarak görülür ise işveren kişinin 1 ay içerisinde işçiyi yeniden işe alması ve çalışmıyor olarak geçirdiği süre için SGK ödemesi yapması gerekir. Daha sonra ise iki taraf arasında madde 22’ye uygun bir sözleşme düzenlenerek işçi çalışmaya kaldığı yerden devam edebilir.

Eğer işveren, kişinin işten çıkarılmasının ardından kıdem tazminatını ödemiş ise kişi çalışmaya devam edeceği için bu tazminat kişiden geri talep edilebilir. Bu durumda işçi olan kişinin verilmiş olan tazminatı iade etmesi gerekir.

25-) İşe İade Davası Boşta Geçen Süre Ücreti

İşe iade davası içerisinde davanın açılabilmesi için arabulucu başvurusunun yapılması, davanın oluşturulması ve ortalama olarak 3 ay içerisinde sonuçlandırılması ile davacı olan kişinin yaklaşık 4 ay boyunca işsiz kaldığı göz önüne alınır.

Davacı olan kişi işten çıkarılma sebebinin haksız olduğunu kanıtlaması durumunda, işveren kişinin işçinin 4 ay boyunca boşta geçirdiği süre için 4 aylık maaş ücreti ödemesi gerekir. Bunun yanında kişinin 4 aylık ödenmemiş SGK primi de ödenerek kişinin 4 aydır hiç işten ayrılmamış gibi gösterilmesi sağlanmalıdır.

26-) İşe İade Davası Devam Ederken Emeklilik

İşe iade davası devam ederken emeklilik hakkı kazanmış kişilerin davayı kazanması sonucunda işe yeniden dönmesi beklenen bir durum değildir. Emekli olmuş kişi herhangi bir sigortalı işte çalışmaya devam edemeyeceği için dava sonucunda işe yeniden girme hakkını kaybetmiş olacaktır.

Kişinin dava sırasında emekli olma hakkı kazanmış olması durumunda kişiye 4 aylık maaşı ile tazminat ödenir. Bunun yanında kişinin boşta geçen süresine ilişkin geri ödemelerin de yapılması gerekecektir.

27-) İşe İade Davası Kesinleşme

İşe iade davası açılmasının ardından ortalama olarak 3 ay içerisinde dava dosyasının değerlendirilmesi yapılarak kişinin haksız olarak işten feshedilmesinin mağduriyetinin giderilmesi sağlanır.

İş Kanunu 21.maddesi ilişiğince bu davanın kesinleştiğine ilişkin mahkeme kararı birkaç gün içerisinde kişiye iletilir. İşe iade davası kesinleşme tebliğinden sonra ise kişinin 10 gün içerisinde eski iş yerine giderek yeniden işe girme talebi oluşturması mümkündür. Eğer kişiler 10 gün içerisinde yeniden işe girme başvurusu oluşturmaz ise bu haklarını kaybederek sözleşmesinin kesin feshi sağlanacaktır.

28-) İşe İade Davası İşe Başlatmama Tazminatı

Davacı olan kişi, işe iade davasını tüm hukuki kurallara uygun şekilde başlatmış ve davayı kazanmış ise alınan Yargıtay kararı doğrultusunda kişinin yeniden işe iade hakkı bulunur. Bunun için davacı olan kişi 10 gün içerisinde işyerine giderek dava kararı kapsamında yeniden işe başlama talebi oluşturabilir.

Davacı kişinin 10 gün içerisinde yeniden işe başlaması ve iki taraf arasında düzenlenen sözleşmesinin 22.maddeye ilişkin hazırlanması gerekir.

Eğer davacı 10 gün içerisinde işverene başvuruda bulunmuş ise ancak işveren kişiyi yeniden işe alma davranışı göstermemiş ise davacı olan kişinin işe başlatmama tazminatı alma hakkı vardır. Bu tazminat kişilerin kıdem süresine göre değişmekte olup en az 4 aylık maaş ücreti, en fazla da 8 aylık maaş ücreti olarak belirlenmiştir.

29-) İşe İade Davası Performans Düşüklüğü

Bir işçinin sahip olduğu sözleşmesinin sonlandırılabilmesi için işveren kişinin haklı sebeplere sahip olması gerekir. Bir çalışanın doğrudan performans düşüklüğü var diye işten çıkarılması hukuki olarak geçerli sayılmayan bir iş sözleşmesi fesih türüdür.

Çalışanın işten performans düşüklüğü nedeni ile çıkarılması için uygulanması gereken adımlar şu şekilde olmalıdır;

  • Öncelikle çalışan kişinin performans düşüklüğüne ilişkin savunması alınır. Bu savunma fesih tarihinden en az 10 ay önce alınmış olmalıdır. Hemen fesih tarihinden önceki gün alınmış olan savunmalar feshin haksızlığını ortaya koyar.
  • Alınmış olan savunmanın ardından performans düşüşünün objektif bir biçimde belirlenmesi ve belgelendirilmesi gerekir. Performans düşüşünün nedeni yaşlanma, ölüm ya da kişinin hayatında yaşadığı ani krizlerden kaynaklı ise işverenin doğal nedenlerden kaynaklı işçiyi fesih etmesi değil, iş verim düşüklüğüne katlanması gerekir.

Yukarıda belirtilen durumların dışında bir iş sözleşmesi performans düşüklüğüne ilişkin feshedilmiş ise işçi haklı olarak işe iade davası performans düşüklüğü sebebine ilişkin dava açabilir.

30-) İşe İade Davası Sonrası Kıdem Tazminatı

İşveren, kendi bünyesi altında çalışan çalışanını belirli bir neden kapsamında kendi iradesi ile işten çıkarmış ise kıdem tazminatının ödenmesi zorunludur. Bu nedenle işveren kişi çalışanı işten çıkardıktan bir süre sonra tazminat ödemesini de yaparak işçi ile işyeri arasındaki ilişiği sonlandırır.

İşe iade davası sonrası kıdem tazminatı eğer kişi yeniden işe başlayacak ise işveren tarafından talep edilebilir. Bu durumda çalışan almış olduğu tazminatı iade ederek çalışmaya başlayabilir. Eğer işveren tazminatın ödenmesi talebinde bulunmaz ise çalışanın tazminatı ödeme zorunluluğu yoktur.

31-) İşe İade Davası Bilirkişi

İşe iade davası içerisinde işverenin yapmış olduğu işten çıkarma eyleminin haksızlığının kanıtlanması ya da yapılan çıkarma işleminin haklı nedenler ile yapılmış olduğunun ispatlanması için bilirkişi raporuna ihtiyaç duyulabilir.

İşe iade davası bilirkişi raporu tüm davalar için zorunlu olarak görülmese de delile ihtiyaç duyulan davalarda ya da ret bildirimlerinde bu raporun olması davanın haklı bir şekilde sonuçlanmasına yardımcı olur.

32-) Özel Okul Öğretmeni İşe İade Davası

Özel okullarda okul ile öğretmen arasında yapılan sözleşmelerin belirli bir süreye ilişkin düzenlendiği hukuk olarak kabul edilir. Bu durumda özel okul öğretmenlerinin işe iade davasının açılma şartları içerisinde yer alan “sınırsız sözleşme” şartını sağlamadığı göz önüne alınarak bu kişilerin işe iade davası açma hakkı bulunmuyor.

Ancak bu kişilerin oluşan mağduriyetten kaynaklı ihbar süresi, kıdem tazminatı ya da benzeri tazminatlar talebinde bulunması ve gerekli hakları alma hakkı bulunuyor.

33-) İşe İade Davası Adli Tatil

İşe iade davaları, kişilerin temel yaşam haklını etkileyecek nitelikte görüldüğü için davanın en kısa süre içerisinde sonuçlandırılması için gerekli işlemler yapılır. Buna dahil olarak işe iade davası adli tatil sürecinde de değerlendirilerek kişilerin haksız ya da haklı durumlarının tespiti yapılır.

Davanın sonlandırılmasının ardından ise adli tatil içerisinde olsa dahi karar tebliğ edilir ve kişinin haklı koşullar kapsamında işine devam etmesi sağlanarak yaşamış olduğu mağduriyet ortadan kaldırılır.

34-) İşe İade İhtarname Örneği

İşe iade davası içerisinde tarafların kendi haklarını ve taleplerini belirtmesi için ihtarname hazırlaması gerekir. Hazırlanan ihtarnamenin belirlenmiş kriterlere uygun olması son derece önemlidir. Aksi takdirde hukuki sürecinizde aksama yaşanabilir.

İşe iade ihtarname örneği için aşağıdaki durumlara dikkat edilmesi gerekir;

  • İhtarnameler notere yönelik hazırlanır. Bu nedenle başlık bölümüne “…. (il) ……. NOTERLİĞİ’NE” yazılarak ihtarnameye başlanır.
  • Başlığın hemen altına keşfedici, vekili, muhatap, vekili ve konu açıklamaları yazılır.
  • Açıklamalar bölümüne geçilerek hukuka uygun bulunan ancak herhangi bir şekilde alınan kararı yönelik sonuç alınmayan durum açıklanır.
  • Sonuç ve ihtar bölümüne geçilerek kişinin hangi konuda mağduriyeti var ise çözümü ve bu çözümde kullanılması karar verilen yöntemler yer alır.

35-) İşe İade Davası Vekalet Ücreti

İşe iade davası vekalet ücreti diğer davalarda olduğu gibi belirlenmiş bir asgari ücret üzerinden değil, davanın belirlenmiş olan değeri üzerinden verilir. Avukatınızın gösterdiği çaba, emek ve zaman karşılığında avukat tarafından belirlenmiş olan %10 ila %25 arasındaki tutar dava sonucunda avukata ödenir.

Vekalet ücreti ayrıca avukatınızın uzmanlığı, güvenilirliği ve size sunduğu çözümlere bağlı olarak da belirlenebilir.

36-) İşe İade Davası İstinaf

İşe iade davası istinaf için belirlenmiş olan süre 2 haftadır. Açılmış olan dava sonucunda alınmış kararın haksız olduğunu düşünen taraf iki hafta içerisinde istinaf dilekçesini sunarak alınmış olan kararın yeniden incelemesini sağlayabilir.

Dilekçe ile yapılmış başvurunun ardından 1 ay içerisinde değerlendirme yapılarak davanın kesin olarak sonuçlandırılması sağlanır. Bu istinaf talebi ile dava sonucunda değişiklik görülebilir ya da alınmış kararın uygulanmasına karar verilebilir.

37-) İşe İade Davası Sonrası İşe Başlama

İşe iade davası açıldıktan sonra ortalama olarak 4 ay içerisinde dava sonuçlandırılır. Davacı olan kişinin dava konusunda haklı olduğuna karar verilmesi durumunda işveren tarafından yapılmış olan iş feshi iptal edilerek kişinin iş yerinde kaldığı yerden çalışmasına izin verilir.

Bu davanın tamamlanmasının ardından taraflara kesin karar iletildikten sonra davacı olan kişi işyerine giderek yeniden işe başlama talebini iletir. 10 gün içerisinde yapılan bu talep sonucunda işveren talebi kabul etmek ve kişiyi yeniden işe başlatmak zorundadır.

Bunun yanında işveren kişi, kişinin çalışamadığı 4 ay içerisindeki maaşı kişiye vermeli ve bu süre içerisinde yatmayan sigorta primlerini yatırarak kişinin haksız bir mağduriyete uğramasına engel olmalıdır.

Davacı olan kişi, işten çıkarılma sırasında tazminat aldı ise işverenin talebi doğrultusunda aldığı tazminatı yeniden ödeme yükümlülüğüne sahiptir.

38-) İşe İade Davası Emsal Kararlar

Emsal kararlar, daha önceki yapılan mahkemelerde Yargıtay tarafından verilen kararların benzeri mahkemelerde uygulanabilmesi amacıyla kullanılan kararlardır. Yargıtay, Danıştay ve benzeri yüksek yargı tarafından verilen kararlar genel olarak emsal karar niteliğinde kullanılır.

İşe iade davası emsal kararlar niteliğinde değerlendirilen en önemli kararlar şu şekildedir;

  • Bu dava türünde ispat yapması gereken kişi davacı değil davalıdır. Bu nedenle işverenin durumun aksini kanıtlaması gerekir.
  • İşveren vekilleri hem yönetim hem de eleman alma ve çıkarma sorumluluğuna sahip olduğu için bu davayı açamaz. Ancak yalnızca eleman işlemleri ile ilgilenen insan kaynakları, halkla ilişkiler ve benzeri kişilerin işe iade davasını açabilme hakkı bulunuyor.
  • İşe iade davasının kazanılması durumunda işveren işçiyi kuruma yeniden davet etmeli, eski pozisyonunda çalıştırmalı ya da çalıştırmak için alanı yok ise yeni bir pozisyon ile iş sözleşmesi oluşturmalıdır.
  • Eğer davacı, dava süresinde ve sonucunda başka bir işveren için çalışıyor ise bu durum davayı ve dava sonucunu etkilemez.

39-) İşe İade Davası Tespit Davası Mıdır

İşe iade davası tespit davası mıdır; bu davanın temel yönetim şekli ve sonuçlandırılması ile tespit davası niteliğindedir. Yani ortada oluşmuş olan durumun karşılıklı cevap ile değerlendirilmesi, alınan kararların yapılmış tespit ve delillere yönelik alınması sağlanır.

40-) İşe İade Davası Sonucu İşçinin İşe Başlamaması

İşe iade davası sonucu işçinin işe başlamaması iki türde ele alınabilir. Bunlardan birincisi çalışan kişinin dava sonrasında verilmiş olan 10 gün içerisinde işverene giderek yeniden bir sözleşme ya da işe alım oluşturulmasını sağlamamasıdır. Bu durumda yükümlülük çalışanın üzerinedir ve kişi 10 gün sonunda dava ile elde ettiği hakkı kaybeder.

İkinci durumda ise çalışan 10 gün içerisinde gidebilir ancak işveren kişinin işe başlamamasını sağlayabilir. Bu durumda yükümlü olan işverendir ve kişiye en az 4 aylık en fazla da 8 aylık maaş tutarı kadar tazminat ödemesi gerekir.

41-) İşe İade Davası Yıllık İzin Ücreti

İşe iade davasının sonucunda davacı olan kişi davayı kazanmış ise işe yeniden başlaması sağlanır. Bunun yanında kişinin boşta geçen süresi için hem maaş ödemesi hem de SGK primlerinin tamamlanması sağlanır.

SGK üzerinden yapılan bu değişiklik ile kişiler kaybedilen 4 ay içerisinde herhangi bir kayıp ve kesinti olmadan işlerine devam etmiş gibi gözükür. Böylece kişilerin yıllık izni ya da tazminatı gibi durumlarda bölünme yaşanmaz.

42-) İşe İade Davası Devam Ederken Emeklilik

İşe iade davası devam ederken emeklilik hakkı ile emekli olan kişiler, dava sonucunda elde edecekleri işe yeniden başlama hakkını tamamen kaybetmiş olacaktır. Bu durumda bu kişilerin mağduriyet yaşamaması için 4 aylık boşa geçen süre ödemesi yapılır ve kişinin SGK primleri kaybedilen 4 ay için yatırılır.

43-) İşe İade Davası İspat Yükü

İşe iade davası ispat yükü alınan kararlar doğrultusunda işverenin üzerinedir. Yani açılmış olan bir davada çalışan ve mağdur olan taraf değil, işveren neden fesih yaptığını ve bunun altında bulunan belgeleri sunmalıdır.

İşveren yaptığı fesih işleminde kanunlara aykırı bir davranışta bulunmuş ya da gereksiz bir sebepten kaynaklı işten çıkarım yapmış ise davacı davayı kazanarak işe yeniden başlama hakkı elde eder.

44-) İşe İade Davası Ön İnceleme Duruşması

İşe iade davası ön inceleme duruşması, tarafların arabuluculuk sırasında neden anlaşamadıkları ve faaliyetlerden neden sonuç alamadıklarına ilişkin ifadelerin tutanak alınması ile gerçekleştirilen duruşmadır. Ön inceleme duruşmaları genellikle tek seferde, davanın ilk başında yapılır.

Duruşma sırasında tutulan tutanak içerisinde yer alan ifadeleri onayladıklarını göstermeleri için tutanağın altına her iki taraf da imza atar. Dava içerisinde düzenlenen bu tutanak göz önünde bulundurulur.

Hemen Ara