İş Kazası Geçiren İşçinin İşten Çıkarılması

Çoğu durumda, iş kazası geçiren işçinin işten çıkarılması durumu her zaman olabilecek yaygın durumlardandır. Bu, genellikle şirketi herhangi olası sorumluluktan korumak için yapılır. Bununla birlikte, çalışanın işten çıkarılmalarına başarılı şekilde itiraz edebileceği durumlar vardır.

Bir çalışan kazanın kendi hatası olmadığını ya da kazadan kaçınmak için, tüm makul önlemleri aldığını gösterebilirse, işine devam edebilir. Yaralanma; çalışanın kendi ihmalinden kaynaklanmışsa, görevden alınabilir. Bu durumda işçi, tazminattan yararlanamaz.

İş Kazası Geçiren İşçi İçten Çıkarılabilir mi?

İş kazası geçiren işçi işinden olur mu? Bu, birçok işçinin, iş kazası geçirdikten sonra sorduğu sorudur. Bu sorunun cevabı evet, iş kazası geçiren işçi işinden çıkarılabilir. Ancak bu kuralın bazı istisnaları vardır.

• İşveren veya işçi, iş sözleşmesini feshedebilir. Bu durumda fesih bildiriminin haklı bir dayanağı olup olmamasına göre sonuçları değişebilir.
• İşçinin iş kazası geçirmesi, işverene sözleşmeyi bozma hakkı vermez. Buna bağlı olarak, işçi kıdem ve ihbar tazminatıyla ilgili haklarını isteyebilir.
• Kıdem ve ihbar tazminatı için ilk olarak, arabuluculuk sistemine başvurulması zorunlu hale getirilmiştir.
• Arabulucuyla yapılan görüşmelerde herhangi bir anlaşma olmazsa, işçi iş mahkemesinde dava açma hakkına sahiptir.

Diğer yandan iş kazası durumunda kıdem ve ihbar tazminatının dışında, iş kazası nedeniyle dava açma hakkı da vardır. İş kazaları dolayısıyla tespit ve tazminat davalarında arabuluculuk gerekli görülmemiştir. Arabulucu ile görüşme yapılmadan iş mahkemesinde dava açılabilir.

İş Kazası Geçiren İşçinin Raporlu Olduğu Sürede İşten Çıkarma Cezası

İş kazaları genel olarak kişiyi hem fiziki hem de ruhsal anlamda engelli konuma sokabilir. İş kazası geçiren işçi, rapor alabilir. Usule uygun şekilde yapılmayan iş kazası geçiren işçinin çıkışı durumunda, işverene dava açılabilir.

Bunun yanında eğer kazada işçinin ihmalkarlığı varsa, kusurlu olan taraf işçi olacaktır. Bu yüzden bazı noktalara dikkat edilmesi gerekir.

• İşçinin iş kazasını nasıl geçirdiği;
• Meydana gelen iş kazasında kusurlu taraf
• Oluşan iş kazasında hangi tarafın ihmalkar olduğu önem kazanır.

Bu soruların cevabı, iş sözleşmesinin fesih bildirimin haklı ya da haksız olduğunu belirler. Bunun yanında iş kazası geçiren ve rapor alan işçi işten çıkarılırsa; işveren kanıt yükünü yerine getirmek zorundadır.

İş Kazası Geçiren İşçinin İşten Çıkarılması Yargıtay Kararları

Yargıtay, iş kazası geçiren çalışanların işten çıkarılmasına ilişkin çeşitli karar vermiştir. Mahkeme; işverenin iş kazası geçiren çalışanı otomatik olarak işten çıkaramayacağına bunun yerine davanın bireysel koşullarını dikkate alması gerektiğine karar vermiştir.

Kanuna göre iş kazası;

• İşin yapıldığı sırada ya da işin yapılması dolayısıyla oluşan iş kazaları;
• İşçi iş sözleşmesine yerine getirilmesi esnasında, günlük yaşantısında meydana gelen iş kazaları;
• İşçinin, işverenin hizmeti altında bulunduğu süre içinde oluşan iş kazaları olarak ayrılabilir.

Mahkeme ayrıca; işverenin işten çıkarma nedenlerini yazılı olarak çalışana bildirmesi ve çalışana karar itiraz etme fırsatı vermesi gerektiğine hükmetmiştir. Mahkeme ayrıca; işverenin çalışana kazadan sonra işe dönmesi için, makul fırsat sağlaması gerektiği hükmüne varmıştır.

İş Kazası Bildirim Süresi

İş kazasına karıştıysanız, işvereninize ne kadar sürede haber vermeniz gerektiğini merak ediyor olabilirsiniz. Cevap kazanın ciddiyetine ve tıbbi müdahaleye ihtiyacınız olup olmadığına bağlıdır.

Küçük kazalar için genellikle mümkün olan en kısa sürede işvereninize haber vermeniz yeterlidir. Bununla birlikte; tıbbi müdahaleye ihtiyacınız varsa ya da olağan görevlerinizi yerine getiremeyecek durumdaysanız, bu durumu 24 saat içinde işvereninize bildirmeniz gerekir.

Bunun yanında iş kazası bildirim süresi; işverenler tarafından 3 gün içinde bildirilmek zorundadır. Eğer bu süreler içinde herhangi bildirim yapılmazsa; SSK 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’na göre iş kazası bildirmeme cezası uygulanır. 2023 yılı itibariyle iş kazası bildirmeme cezası, yapılmayan bildirim başıma asgari olarak 6bin 966 TL olarak belirlenmiştir.

İş Kazası Geçiren İşçi İşten Çıkarılması Halinde Kıdem ve İhbar Tazminatı

İş kazası nedeniyle işten çıkarılan işçinin iş sözleşmesinin feshi haklı gerekçe değildir. Ancak kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı ön plana çıkar. Bu süreçte arabuluculuk ile anlaşmaya varılması da zorunludur.

İş kazası geçiren işçi, 4857 sayılı İş Kanunu 25/II-1 maddesi uyarınca;

• İşçi kendi isteği ya da işi savsaklayarak, iş güvenliğini tehlikeye düşürebilir.
• İşyerinin kendi malı olan ya da olmadan eli altında bulunan makineleri, tesisatı ya da diğer eşyaları, 30 günlük ücret tutarını ödeyemeyecek derecede hasara ve kayba uğratabilir.

Böyle bir durumda işveren; sözleşmenin bitimini bekleyebilir ya da öncesinde bildirimi beklemeden sözleşmeyi feshedebilecektir.

Diğer yandan; mevzuat düzenlemeleri ile işçinin iş sağlığı ve güvenliği mevzuatına aykırı hareket edilmesi sonucu, kusurlu olursa; 4857/II-1 sayılı Kanuna göre, işveren tarafından iş akdi feshedilebilir. Böyle bir durumda işçi ise ihbar ve kıdem tazminatı hakkını kaybetmiş olur.

İş Kazası Geçiren İşçinin Yapması Gerekenler

Çalışan iş kazası geçirirse yapılması gereken birkaç şey vardır. İlk olarak kazanın iş kazası olarak sayılabilmesi için, kazanın işverenin otoritesi altında gerçekleşmiş olması gerekir.

• İşveren herhangi şekilde önlem almamışsa, iş kazasında işveren kusurlu olarak addedilir.
• İşverenin kazayı en geç 2 gün içinde ilgili bölge müdürlüğüne bildirmesi gerekir. Bildirim yazılı olarak yapılmalıdır.
• İşveren tarafından meydana gelen kaza, kolluk kuvvetlerine en kısa sürede bildirilmelidir.
• Kazanın olduğu tarihten itibaren ise, 3 gün içinde meydana gelen kaza, işveren tarafından sigorta kurumuna bildirilmelidir.

Bunların yanında tıbbi yardım alınması gerekiyorsa alınmalı ve kaza amire ya da İK departmanına da bildirilmelidir.

İş Kazası Raporlu Olduğu Sürede Ücret Kesilir mi?

Çalışma Bakanlığı’na göre; işyerinde yaralanırsanız, tıbbi tedavinizin ücretini işvereniniz ödemelidir. Bununla birlikte birçok işçi, yaralanmalarından kurtulurken, işverenlerinin ücretlerini kesmesine izin verilip verilmediğinden emin değildir.

İş kazası ya da meslek hastalığı sebebiyle rapor olmanız durumunda;

• Son 1 yıl içinde 90 gün sigorta primi şartı aranmıyor.
• Sağlık raporunun başlamasıyla birlikte, rapor parası alabiliyorsunuz.
• Yatarak tedavi zamanlarında, günlük kazancın yarısı tutarın; ayakta tedavi görürseniz, kazancınızın 3/2’si oranında rapor parası alabilirsiniz.

Bunun yanında maktu ücret ve günlük ücret alan işçilerin ücret kesinti farklıdır. Maktu ücret alan içiler, kaç günlük rapor alırsa alsın; İş Kanunu 48.maddesi 2.fıkrası doğrultusunda, rapor parası alan işçi, maaşından rapor parası alınır.

Yani işçi 15 günlük rapor almış ve toplamda 900 TL rapor parası almışsa, ay sonunda da yine maaşı 900 TL eksik ödenecek ve işçi aynı maaşı almaya devam etmiş olacaktır.

Günlük ücretle çalışan işçilerde ise İş Kanunu’nda herhangi düzenleme yapılmamıştır. Ancak ücretsiz izne ayrılmak, işe devamlı gelmeme, sözleşmenin askıya alınması ya da işçinin istirahat rapor alması durumunda ücret ödenmez.

İş Kazası Hastane Masrafları

İş kazalarında hastane masraflarının kimin tarafından ödeneceği 5510 sayılı Yasa’da belirlenmiştir. Yasaya göre; iş kazası geçiren ya da meslek hastalığı olan sigortalı işçi, tedavi ve iyileşme sürecinde, iş görmezlik ödeneği verilir ve tüm hastane masrafları kurum tarafından karşılanır.

Rapor Bitimi Sonrasında İşçi Çalışmaya Devam Edebilir mi?

Çalışma Hakları ve İş Kanunu, işçilerin haklarını korumak için vardır ancak, rapor bitimi sonrasında işçinin çalışmaya devam edip etmediği konusunda bazı istisnalar göz önüne alınmalıdır.

• Uzun süre alınmış heyet raporları: İş Kanunu’na göre; uzun süreli ve kesintisiz raporlu olma süresi 6 haftayı geçmesi durumunda, haklı fesih nedeni ortaya çıkar.
• Sık rapor alma: İşçilerin sık sık rapor almaları konusunda, kanunda herhangi bir düzenleme yapılmamıştır. Eğer alınan sık raporlar, işyerinin çalışma düzenini bozuyorsa, iş aksıyorsa, işveren tarafından haklı olarak fesih yapılabilir.

Bunun yanında eğer rapor alan işçi, raporlu günleri evinde geçirmemişse, bu durumda işçinin sözleşmesinin feshedilmesi söz konusu olamaz. Bu neden baz alınarak yapılan fesihler, iş mahkemeleri tarafından geçersiz fesih olarak adlandırılır.