İftira Suçu Tazminat Davası, Asılsız İftira Cezası | Helvacı Hukuk Bürosu Av. Mehmet Ali Helvacı

İftira suçu tazminat davası, iftira suçuna maruz kalan kişi tarafından açılır. Ancak iftira suçuna uğradığını kanıtlaması ve delilleri mahkemeye sunması gereklidir. Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından görülen davalar, öncelikle dilekçe yazılarak açılır.

İftira Atılan Biri Tazminat Alabilir Mi?

Asılsız suçlama tazminat davası veya iftira suçu tazminat davaları, kanunlarda belirtilen esaslar göre uygulanır. İftira davalarında, suçun oluşması için kişinin herhangi bir zarar görmesine gerek yoktur. Bir başkasına ait kimlik bilgileriyle hakkında soruşturma/ kovuşturma yapılmasını engelleyen kişiler iftara suçlarıyla cezalandırılmaktadır.

Herhangi konuda masum olunduğu bilindiği halde suçlamak/ suç atmak doğrudan iftira suçu olarak kabul edilmektedir. Yasalara göre ceza niteliği taşır. Tazminat davası, iftira suçu işleyen kişiye karşı açılır. Hem maddi hem manevi olarak açılan davalarda, kişilik haklarına saldır veya mağduriyetler sebep olabilir.

Bu tür davalarda alınacak tazminat miktarı, duruma ve kişinin mağduriyet durumuna göre farklılık göstermektedir. Özellikle ifşa veya kişinin çalışma/ iş hayatını/ kariyer veya kişilik haklarına yapılan saldırılar nedeniyle mağdur olması, maddi ve manevi anlamda yüksek miktarlarda tazminat almasına neden olur.

Şayet kişi atılan iftira nedeniyle özgürlüğünü kaybetmiş ise bu durum daha vahimdir. En yüksek tazminat miktarları talep edilerek dava açılabilir. İftira suçuna bağlı olarak açılabilecek dava türleri arasında;

Kişinin iftira nedeniyle psikolojik/ psikiyatrik sorunlar yaşaması;
Saygınlık, itibar, şeref, haysiyet gibi niteliklerin kaybedilmesi;
Stres ve beraberinde fiziksel/ ruhsal rahatsızlıklar yaşanması;
Üzüntü/ keder ve bazı durumlarda buhran;
İftira nedeniyle dışlanma, ötekileştirme oluşması;

Bu ve buna benzer durumlar nedeniyle maddi ve manevi tazminat davası açılmaktadır.

Hangi Durumlarda İftira Davası Açılır?

Sözlü iftira suçu kanıtlandığı takdirde, iftira davası açılabilir. İftira suçu Türk Ceza Kanunu’nun 2. Kitabının 4. kısmının 2. Bölümünde, 267. Maddesine göre düzenlenmiştir. Bu maddeye göre; birinin işlemediği bilindiği halde bir suçtan/ fiilden dolayı suçlanması anlamına gelir. Hukuka aykırı bir fiil sinat ederse ve bunu yetkili makamlara bildirerek, masum olan kişinin hakkında soruşturma başlatır ya da idari yaptırım almasını sağlarsa iftira suçuyla cezalandırılır.

Pek çok insan tarafından işlenebilen ve tüm dünyada en yaygın işlenen suçlardan biridir.

Belirsiz olarak fiil isnat etmek, iftira suçu kapsamında değildir
Hukuka aykırı bir fiilin işlenmediği halde işlenmiş gibi suçlamak, iftira suçu kapsamında değerlendirilir
Bir başkasının kimliğini ya da kimlik bilgilerini kullanarak, soruşturma yapılması yine iftira suçu kapsamında değerlendirilir.

İftira atılan kişi tarafından dava açılarak görülen dava türleridir. İftiraya uğrayan kişi, duruma ve mağduriyete göre maddi ve manevi tazminat davası açma hakkına sahiptir.

Asılsız İftira Cezası Nedir?

İftira suçu tazminat davası, iftira konusuna göre ceza uygulanmasını sağlar. Basit iftira suçları 1 yıldan 4 yıla kadar hapis cezası gerektirir. Nitelikli iftira atılması halinde, ceza yarı oranında artırılmaktadır. Maddi delillere dayanması halinde, basit iftiranın yarı oranında artırılarak, asılsız iftira cezası verilir.

Açılan iftira davasında fiilin işlenmediği tespit edilirse, beraat kararı verilir. Türk Ceza Kanunu 267/ 3 maddesine göre mağdurun aleyhine fiil nedeniyle gözaltı veya tutuklama yapılmış ise üst kısımda belirtilen cezalara ek olarak yarı oranda artırıma gidilerek, ceza uygulanır.

İftira suçu davası açan kişiye karşı, fiilen suçun işlenmediğinin tespit edilmesi halinde mağdur hakkında beraat kararı ile kovuşturmaya yer olmadığının tespiti halinde, farklı cezalandırma yapılır. Kişinin göz altına alınmış veya tutuklanmış olması, hürriyetinden yoksun olması nedeniyle fail olarak cezalandırma uygulanır.

Şayet iftira atılarak müebbet hapse mahkum edilmiş ise iftirayı atan kişiye 20 yıldan 30 yıla kadar ceza verilir. İftira nedeniyle mağdur olan ve fakat süreli şekilde ceza görenler, iftiranın kanıtlanması halinde iftira eden kişinin bu cezanın 2/3 oranında hapis cezasına çarptırılmasına neden olur. Şayet kişinin infazına neden olunmuş bir iftira suçu varsa bu cezanın yarısı kadar artırılarak, iftira atan kişiye uygulanır.

Şayet atılan iftira nedeniyle, mağduriyet yaşayan kişinin idari veya adli yaptırıma uğramış olması, suçu işleyen iftira fiiline karışan kinin 3 yıldan 7 yıla kadar cezalandırılmasını sağlar.

İftira Şikayeti Nereye Yapılır?

Namusa iftira suçu ve benzer iftira suçları Asliye Ceza Mahkemelerince görülür. Şikayete tabi suçlardan olmayan iftira suçu, hem mağduru hem yaptırımı uygulayan kamu kurumunu etkileyen bir durumdur. İftiradan dolayı kişiye yaptırım yapılması, idari ve yargıyı yanıltmaya neden olduğu için ceza uygulanır. İftira suçları bu nedenle soruşturma yapılan veya kovuşturulması gereken suçlardan değildir.

Savcılık iftira suçunun işlendiğini öğrenmesi ile hemen soruşturma başlatma durumundadır. Ancak iftiraya uğrayan mağdur, her zaman şikayet hakkını kullanabilir. İftira suçu zamanaşımı süresi 8 yıl olarak belirlenmiştir. İftira ile ilgili herhangi bir şikayet olmaması durumunda savcılık tarafından herhangi bir soruşturma başlatılmaz. 8 yıllık süre geçtikten sonra iftira suçu zamanaşımına girer.

İftira suçunda uzlaşma; mağdur olan kişi ile iftira eden kişi arasında uzlaşma sağlanması üzerine uygulanmaz. İftira suçlarında uzlaşma beklenmez ve uzlaşma kapsamında olan suçlardan değildir. Doğrudan Asliye Ceza Mahkemeleri tarafından yerine getirilen yargılamalardır.

İftira Atmanın Hükmü Nedir?

İftira suçu tazminat davası, davanın niteliğine göre değerlendirilir. Basit iftira kategorisinde olan suçlar 3 ila 7 yıl arasında hapis cezası gerektirir. Mağdur olan kişinin mağduriyetine göre müebbet cezaya hükmedilebilir. Atılan iftira nedeni ile kişinin mağdur olarak idari ceza alması yine suçu atan kişinin 3 yıldan 7 yıla kadar hapis cezası almasını sağlar.

Maddi ve manevi olarak açılan iftira suçu davalarında, mağdur olan kişinin hüküm giymiş olması, süreli ve süresiz hapis cezası almış olması, özgürlüğünden mahkum bırakılan kişilerin mağdur olması nedeniyle, iftiranın tespit edilmesi/ kanıtlanması halinde yüksek cezalar gerektirir.

Takipsizlik Kararından Sonra İftira Davası Açılabilir Mi?

İftira nedeniyle manevi tazminat davası zamanaşımı 8 yıldır. Savcılık, 8 yıl boyunca şikayet yapılmaması durumunda zamanaşımı nedeniyle sonraki süreçte açılan davaları kabul etmez. Haksız şikayetten dolayı kişiliğe yapılan haksızlık ve saldırılar, manevi tazminat davalarıdır.

Cumhuriyet Savcısı tarafından takipsizlik kararı verilmesiyle, yeniden açılamaz. Kovuşturmaya yer olmadığına kara verilmesi ve bu kararı kesinleşmesi ile dosya kapatılır. Kapatılan dosya yeniden açılmamakta ve ancak yeni bir kanıt sunulması halinde dava görülebilir.

İftira Suçu Tüzel Kişilere Karşı İşlenebilir Mi?

Namusa iftira davası nasıl açılır, kimlere iftira açılır konusunda yasaların belirlediği kişiler ve belirtilen kişilere dava açılabilir. Tüzel kişilere herhangi bir dava açılamaz. Soruşturma veya kovuşturma başlatılmasına sebebiyet olmaması nedeniyle tüzel kişilere iftira suçu davası açılmamaktadır.

İftira suçu Anayasanın 267. Maddesinde kişilerin onurunu korumak amacıyla hukuki yollara başvurması kanunuyla sabitlenmiştir. İftira suçu işleyen kişilerin davası, Asliye Ceza Mahkemesi tarafından görülür. İftiraya uğrayan kişinin şikayet etmesiyle iftira davası açılabilir. Ya da savcılığın haberi olması halinde herhangi bir soruşturmaya gerek olmadan işlem yapılabilir.

İftira nedeniyle mağdur olan kişi; kişisel hak ve özgürlüklerinin saldırıya uğraması, zarara uğratılması, özgürlüğünün alı konulması gibi pek çok konuda dava açabilir. Maddi veya manevi tazminat davaları, kişinin yaşadığı mağduriyet durumlarına göre farklılık gösterir. Psikolojik sorunlar ve durumlar yaşaması, stres ve baskı altında olması, dışlanma veya ötekileştirme gibi durumlarda kalması, iş ve geçim kaynaklarının etkilenmesi, onur ve itibarının kaybedilmesi gibi pek çok konuda dava açılabilmektedir.

Özellikle iftira suçu nedeniyle kişinin hüküm giymesi, çok daha yüksek cezalar gerektirmektedir. Para cezalarının yanı sıra hapis cezaları verilen iftira suçlarında; basit iftiralarda cezalar 3 yıldan başlıyor. 7 yıla kadar hapis cezası uygulanmaktadır.

Mağdur olan kişinin şikayet dilekçesi ve gerekli kanıtlar ile başvurması neticesinde görülen davalardır. Bu tür durumlarda maddi manevi lehinize sonuçlanması için hukuk departmanı ile irtibata geçebilirsiniz.