Özellikle ağır çalışma koşulları altında çalışan ve ‘mavi yakalı işçi’ dediğimiz işçiler başta olmak üzere, hizmet sektörü gibi bütün çalışma alanlarında, işverenler işçilerin ve çalışma ortamlarının güvenliğini sağlamakla yükümlüdür.
İşçi kazaları maalesef ülkemizde çok sık yaşanmaktadır. Bu kazalarda işçiler ağır yaralar alabilmekte, kalıcı sorunlar yaşayabilmekte ve hatta ölümle sonuçlanabilmektedir. Bu gibi durumlarda işçinin, işverene dava açma hakkı bulunur. kişi bu iş kazalarında yaşamını yitirdiğinde, gerektiği koşullarda yakınlarının sürdürebileceği bu davalarda farklı ceza ve tazminat davaları açılır.
İş kazası durumlarında;
- Maddi ve manevi tazminat
- Ceza soruşturması ve ceza davası
- Sosyal güvenlik kurumu tarafından açılan rücu davaları
Açılmaktadır.
İş Kazası Sayılan Durumlar
İşyerinde gerçekleşen kazanın iş kazası sayılması durumu 5510 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununda belirtilmiştir. Bu Kanunun 13. Maddesine göre;
- İşçinin ne şekilde kazaya uğradığı, fiziksel ya da ruhsal rahatsızlığa uğradığının hiçbir önemi olmaksızın, işverene ait çalışma ortamında işçinin uğradığı her türlü zarar iş kazası olarak nitelendirilir. Bu gibi durumlarda tazminat davası açılır.
- İşverene bağlı olarak çalışan işçinin, mesai saatleri içerisinde, işyerinde olmasa da uğradığı zararlar iş kazasıdır. İşveren işçiyi başka nedenlerden ötürü farklı bir yere gönderdiğinin işçinin tüm sorumluluğu işverene aittir. Ve herhangi bir kaza durumunda tazminat açılmaktadır.
- Emziren kadınlara verilen, emzirme izninde, işçinin uğrayacağı her türlü zarardan iş veren sorumludur.
- İş saatleri içerisinde işçi, iş nedeni ile ya da başka bir nedenden ötürü taşıtla yaptığı kazalar, işçi kazaları olarak değerlendirilmektedir.
Bu gibi durumlarda işçiler işverene ya da işverene ait olan alt işverenlere tazminat davası açar. İş kazası tazminat miktarı işçinin uğradığı zarara, işverenin ne kadar kusurlu olduğuna dair farklı nedenler ile değişebilmektedir.
İş Kazası Durumunda Ne Yapılır?
İşçinin kendi hakkını koruyabilmesi ve tazminat davalarında haksızlığa uğramaması için iş kazası meydana geldiğinde dikkat etmesi gereken durumlar vardır. Bunlar;
- Öncelikle işçiye ilk sağlık yardımı yapılmalıdır.
- İş kazaları öncelikle SGK’ ya bildirilmelidir, ve iş kazasının tespit raporu tutulmalıdır.
- İş kazası raporu düzenlenerek, 2 şahit gösterilmesi gerekir,
- İş kazası aynı zamanda polis ve jandarma gibi güvenlik görevlilerine bildirilmelidir.
Tazminat Davası Ne Zaman Açılmadır?
İş kazası işveren tarafından SGK’ ya bildirildikten sonra, yetkililer olayın iş kazası olup olmadığını ve işçinin uğradığı zararı tespit etmelidir. SGK müfettişleri tarafından yapılan bu inceleme sonrasında, inceleme raporu tutulmaktadır. Bu rapor daha sonra açılan tazminat davalarında belirleyici olmaktadır. İş kazası olarak nitelendirdiğinde işçi maddi ve manevi tazminat davası açmaktadır.
SGK Tarafından iş kazası olarak nitelendirilmeyen durumlarda ne yapılır?
SGK müfettişleri inceleme raporu sonunda olayı iş kazası olarak nitelendirmezler ise, iş kazası tespiti davası, işçi tarafından açılmaktadır.
Bu dava işçi lehine sonuçlandığı takdirde, işçi işverene tazminat davası açar. SGK ise işçinin haklılığı bu raporla kesinleştikten sonra işçiye, işçi ölmüşse ailesine gelir bağlar.
İş kazası sonuçları kesinleştikten sonra işçi tazminat davası açar. İş kazasının tepiti ve tazminat davaları iki farklı dava olarak yürütülmektedir. Kesinleştikten sonra işçi ilgili İş mahkemesine tazminat talebinde bulunmalıdır. Bu gibi durumlarda ise işçiler iş kazası mahkemesi ne kadar sürer merak etmektedir. Bu durum iş kazasının niteliği ve SGK tarafından verilen rapora göre değişmektedir.
İş kazası Durumunda Açılacak Tazminat Davalarınelerdir ?
İş kazasından sonra işçi uğradığı hasarın telafi edilmesi için, tazminat davası açmalıdır. Bu tazminat davalarında , işçinin mağduriyetinin giderilmesi için ,iş veren tarafından mahkemenin belirlediği ücret kadar işçiye ödeme yapması gerekir.
İşçi fiziksel, ruhsal zarar aldığı ya da ölümle sonuçlanan iş kazalarına uğradığında;
- Maddi tazminat
- Manevi tazminat
Davaları açar.
Bu tazminat davalarında ise işçiler iş kazası mahkemesi ne kadar sürer tam olarak bilememektedir. İşçinin uğradığı zarara ve iş kazasının niteliğine göre süreler değişmektedir.
İş kazası raporu işçi lehine sonuçlandığı takdirde, işçi maddi ve manevi tazminat talebinde bulunmaktadır. Fiziksel veya ruhsal herhangi bir rahatsızlık nedeni ile tazminat davaları açılmaktadır.
Maddi tazminat davası
işçi uğradığı zararın giderilme nedeni ile maddi tazminat davası açar. Maddi tazminat davaları iş kazasında işçinin aldığı zarara bağlı olarak, iş kazası tazminat hesaplama;
İşçinin ölümü halinde: İş kazası sonrasında işçi hayatını kaybetmiş ise iş veren;
- Ölümden önce işçi tedavi süreci geçirmişse bu tedavi sürecinin ücreti
- Cenaze giderleri
- Ölen kişilerinin yakınlarına işçinin ölümü nedeni ile uğradıkları kayıpları telefi edecek ücret gibi
Etkenler hesaplanarak, maddi tazminat ödenmektedir.
Herhangi bir sakatlık ya da zarar halinde: İşçinin bedensel zararının boyutu, kalıcı olup olmadığı gibi etmenler belirleyicidir. Herhangi bir sakatlık halinde tazminat miktarı;
- Tedavi masrafları
- Sakat olduğu sürede çalışamadığı için, bu sürede yaşanan maddi kayıplar,
- Kalıcı bir sakatlık durumunda artık çalışamayacak durumda olması nedeni ile kayıplar gibi
Durumlar etkilidir.
İş kazasında tazminat alanlar iş kazası sonucunda yaşanan sorunları tam olarak telafi etmese de, işçinin veya yakınlarının belirli ihtiyaçlarını karşılamak adına hesaplanır.
Manevi Tazminat Davası
Kişi bedensel ya da fiziksel zarar gördüğünde işverene uğradığı hasar doğrultusunda manevi tazminat açar. Bu durumda ise ;
- İşçinin fiziksel zarara uğraması
- İşçinin uğradığı zarar ile iş kazası arasında ilişki olması
- İş kazası sonucunda, ruhsal rahatsızlıkların yaşanması gibi
Sonuçlar doğrultusunda manevi tazminat davası açabilirler.
Manevi tazminat davaları ölümlü iş kazası tazminat durumlarında da işçinin yakınları tarafından açılmaktadır. Manevi tazminat davalarında ödenen miktar hakime bırakılmıştır. Hakimin bu miktarı belirlemede işçinin yakınlarının üzüntüsünü ve kayıplarını göz önüne alarak tazminat ödemesi yapması gerekmektedir. maddi tazminat davalarında olduğu gibi işçinin iş yokluğunda olan maddi kayıbı değil, aynı zamanda iş kazası nedeni ile ölme sonucunda yaşanan haksızlığı ve kayıpların manevi yönünün göz önünde olması gereklidir.
Destekten yoksun kalma tazminatı
İş kazaları sonucunda maddi ve manevi tazminat davaları açılabileceği gibi, işçinin ölümü ile sonuçlanan iş kazalarında yakınları tarafından destekten yoksun kalma tazminatı açılmaktadır. Bu gibi durumlarda işçi hayatta iken ailesine ve yakınlarına verdiği destek hesaplanır. Bu desteğin ortadan kalkması ile yakınlarının uğradığı kayıpların telafisini içerir.
İşçi kazalarında, işçi ve iş yakınları dava açarken, iyi bir avukatla çalışması dava sonuçlarının olumlu olmasını etkilemektedir. Özellikle manevi tazminat durumlarında, avukatın desteği oldukça belirleyici olmaktadır. İşçiler uğradıkları mağduriyetin telafi edilmesi için bu tür davalara avukatları ile birlikte hazırlanmaktadırlar. İş kazası avukatı ücretleri de avukata ve görülecek davaya göre değişmektedir.
İş Kazalarında Açılacak Davalarda Zaman Aşımı Olur mu?
Kazanın geçirildiği andan itibaren 10 yıl süresi bulunmaktadır. Maddi ve manevi tazminat almak isteyen işçiler, eski tarihli geçirdikleri iş kazaları nedeni ile maddi ve manevi tazminat talebinde bulunabilirler.
İş kazaların sonucunda maddi ve manevi destek tazminatlar, destekten yoksun olma tazminatları için dava açmak istiyorsanız ya da iş kazaları ile ilgili uzman bir desteğe ihtiyacınız var ise iş kazası avukatları Maltepe adresinde bulunan AV. Mehmet Ali Helvacı’dan konu ile ilgili ayrıntılı bilgi edinebilirsiniz.
İlginizi Çeker;
SGK Avukatı | İstanbul SGK Avukatı
İş Kazalarında Hangi Tazminat Davaları Açılır?
“İş Kazası Sonucunda Açılabilecek Dava Türleri” üzerine bir yorum