Belli sınırları bulunan fazla mesai ücretleri, 4857 sayılı İş Kanunu maddelerinde korunmaya alınmıştır. Kişi veya kişilerin haftalık çalışma saatlerinin dışında yürüttüğü tüm çalışmalara fazla mesai denilir ve her yıl belli bir oranda artışlar sağlanarak kişilerin harcadığı ekstradan emeğin karşılığı ödenir. Kısacası fazla mesai hesaplama 2024 yılı fark etmeksizin, kişinin çalıştığı toplam saati aşan çalışmalar üzerinden yapılır.
İş Kanunu’na göre bir kişinin haftalık çalışma süresi maksimum 45 saat olmalıdır. Bu süreyi aşan bir uygulama mevcut ise, kişinin 45 saatini aşan kısımlarında fazla mesai ücreti alması gerekir. Normal koşullarda aldığı yani en fazla 45 saat için aldığı ödemeler “çıplak ücret” veyahut da “asıl ücret” olurken fazla mesai hesaplama 2024 yılında belirlenen oranlarla yapılarak alması gereken ücrete eklenir.
Yeri gelmiş iken hemen belirtmekte fayda var. Bazı şirketlerin haftalık çalışma saatleri 45 saatin altında bulunuyor ve şirket çerçevesince yürüttükleri faaliyetin saatleri resmi kaynaklarına da yansıyor. Örneğin haftalık çalışma saati 39 saat olan bir kişi, bu saati doldurduktan sonra yaptığı işlemlerden fazla mesai kazanır. Fakat çoğu işletme çalışanlarının bu hakkı bilmemesinden veya zor koşullarda çalışıyor olmalarından dolayı kişilere ödemelerini yapmaz. Hangi koşullar olursa olsun; kişiler alacak olarak doğan haklarını İş Hukuku’na dayanarak iş ereninden talep edebilirler.
Fazla mesai hesaplama 2024 yılında kişinin ilk olarak saatlik çalışma bedeli hesaplanır. Bu saatlik çıkan tutara mesai ücreti için %50 daha eklenir. Çünkü belirlenen fazla mesai ücreti kişinin günlük aldığı bedelin %50 fazlasını kapsar. Bulunan zamlı ücret kişi kaç saat fazladan çalıştı ise onunla çarpılarak o güne ekstra olarak eklenir. Bazı işverenler çalışan haklarını göz etmediği gibi asla çalışmaması gereken kişilere de fazladan mesai yaptırabilirler. Ücret bile ödemeden işçi haklarını kullanan bu kişilere yani işverenlere dava açmanız mümkündür.
- Hamile kadınlar,
- Yeni doğum yapan veya bebek emziren anneler,
- 18 yaşını doldurmamış gençler,
- Daimi personel değil de kısmi süreli çalışan olanlar,
- Sağlığı elverişli olmayan kişiler ücretleri ödeniyor dahi olsa kesinlikle fazla mesai sistemiyle çalıştırılamazlar.
İşveren 45 saatlik çalışmalar için sizlere mesai ücreti ödemiyorsa veya isteğiniz dışında fazla mesaiye mecbur kılınıyorsanız; işçi olarak hakkınızı arayabilirsiniz. Alınamayan ücretler için İş Kanunu’nca belirlenen 5 yıllık süreçte dava açmanız mümkün. Bu davada size tanıklık edebilecek kişiler veya maaş bordroları incelenir ve dediğiniz gibi doğan mesai hakkınızı vermiyorlarsa dava sizin lehinize sonuçlanır.
İlginizi Çekebilir;
Maltepe Avukat Mehmet Ali Helvacı
4250 tl hesaplanacak