Yargılama sonucunda sanığın 2 yıl ya da altında hapis veya adli para cezası aldığı durumlarda mahkeme kurulunun incelemesi ve gerekli şartları sağlaması halinde sanığında kabul etmesi neticesinde hükmün 8. fıkra gereğince 5 yıl, eğer sanık 18 yaşından küçük ise 3 yıl süreyle geri bırakılmasıdır. Ayrıca sanık hükmün açıklanmasının geri bırakılması hükmünü kabul etmek zorunda değildir.
NOT: Sanık sadece hapis cezası ile yargılanıyorsa ve 2 yıl veya altındaysa öncelikle HAGB dikkate alınır ve HAGB unsurunu bozan faktörler var ise adli para cezası ya da erteleme de devreye girebilir.
Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasında Şartlar Nelerdir?
Ceza muhakemesi kanununun 231. Madde 5-14. fıkraları gereğince yapılan incelemede sanık daha öncesinde kasıtlı bir suçtan dolayı ceza almamışsa, mahkeme süresi boyunca tutum ve davranışlarında yargıçlar tarafından olumsuz bir durum oluşmamışsa ve sanığın herhangi bir suç işlemeyeceği durumunu kanıtlarsa HAGB den yararlanabilir. Artı olarak işlediği suçtan dolayı maddi bir zarar söz konusu ise bunu ödediğini ya da 5 yıl denetimli durumdayken aylık olarak ödeyeceğini beyan ederse şartları yerine getirmiş sayılabilir ve hukuki sonuç doğurmamasına karar verilebilir.
Hukuki Sonuç Doğurmaması
Sanığın hal ve hareketleri, geçmişteki durumları da göz önüne alınarak HAGB hükümlülüğünü yerine getirebilir göründüğü takdir de verilen ceza ile ilgili infaz işleminin gerçekleşmemesi demektir.
Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Süresi ve Sonuçları?
18 yaş altında olanlar için 3 yıl olup 18 yaşından büyükler için de 5 yıl süren denetimli serbestlik halidir. Sanık verilen zaman zarfı içerisinde herhangi bir kesinleşmiş suçtan yargılanmadıysa, verilen maddi zararı ödemiş ya da kendisine beyan edilen aylık taksitlerle ödemelerini gerçekleştirmişse 18 yaşından büyükler için 5 yıl, 18 yaşından küçükler için de 3 yıl süren denetimli serbestlik sonunda dava düşer.
Eğer sanık hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararının ardından geçen süre içerisinde kesinleşmiş bir suç işlemiş olursa karar düşer ve ikinci suçu mahkeme karara bağladıktan sonra hükmün açıklanmasının geri bırakılan dava dosyasının tekrar açılması için dilekçe gönderilir. Sanık bur durumda askıda olan kararı da bozduğundan dolayı hapis cezası alır. Bu durumda da 2. hükmün açıklanmasının geri bırakılması kanunundan yararlanamaz.
İtiraz Süreci
Sanık hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararına aykırı bir işlem yaptığı kanıtlandıktan sonra itirazı için gerekli birimlere başvuruda bulunma hakkına sahiptir.
Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Kararında Maddi ve Manevi Para Cezası
Sanık HAGB den yararlanması durumunda mağdura ya da kamuya maddi zararı olduysa dava dosyasında maddi durumun mağdur ya da kamu tarafından yer alması gerekir. Mağdur ya da kamunun maddi zararı varsa bu konuda ya suç işlenmeden önceki haline geri çevrilmesi gerekir ya da zarara uğranan tutar tespit edildikten sonra beyan edilen tutarı ödemesi gerekir. Yargıtay tarafından da uygun görüldükten sonra sanığa maddi zarar tutarının ödemesi bilgisi verilir. Zararın giderilmesi konusunda ya peşinen tutarı yatırması ya da aylık olarak ödemesi gerekir.
Eğer mağdur, manevi para cezası (işlenen suçtan dolayı ben mağdur oldum ve 5.000 TL para cezası talep ediyorum) talebinde bulunmuşsa mahkemece direk reddine karar verilir.
Sabıka Kaydında Yer Alır Mı?
Sanığa bahsi geçen karar verildikten sonra, 5 yıl sürelik zaman zarfı içinde herhangi bir suçta kastı görülmediği takdirde hükmün açıklanmasının geri bırakılması adli sicil arşiv kaydında görünmez. Fakat verilen süre içinde kasten suç işler ise hapis cezası alacağından dolayı adli sicil arşiv (sabıka kaydı) kaydına işlenir.
İlginizi Çekebilir;
Anlaşmalı Boşanma Davası Hakkında Yargıtay Kararları
Mühürde Sahtecilik Suçu ve Cezası