İnsan Üzerinde Deney Suçu Ve Cezası

Tıbbın ilerlemesi ile birlikte her geçen gün sağlıkla ilgili yeni gelişmeler meydana gelmektedir. Durum böyle olunca tıbbi araştırmalar ve deneylerde için en gerçekçi sonuçlara ulaşmak için canlılar üzerinde uygulanan deneyler tıp bilimine önemli katkılar sağlamaktadır. Bu noktada insan üzerinde yapılan deneyler de en gerçekçi sonuçlar bakımından çok önemli olmakla beraber yasalarla kontrol altına alınmıştır. Ülkemizde insan üzerinde deney suçu ve cezası TCK madde 90 ile kontrol altına alınıp sınırları çizilmiştir.

İnsan Üzerinde Deney Yapmanın Suç Olduğu Durumlar

Bir kişinin onayı haricinde ya da rızası olmaksızın yapılan deneye yönelik işlemler insan üzerinde deney suçu ve cezasının gerçekleşmesine sebep olacaktır. Hastayı tedavi etme yöntemi olarak düşünülse bile henüz tedaviyi kesin olarak gerçekleştirdiği kesinleşmeyen yöntemler hasta üzerinde uygulanamaz.  Bu sebeple Türk ceza kanunu insan üzerinde deney suçu ve cezasını vücut dokunulmazlığına karşı suçlar şeklinde TCK 90 ile düzenlemiştir.

İnsan Üzerinde Deney Suçu Maddeleri

İnsan üzerinde deney suçu ve cezası yönetmeliğinde TCK 90/1 e göre vücut dokunulmazlığı ilkesine göre insan bedeni üzerinde deneme ya da deney yapmak suç teşkil etmektedir. Fakat tamamen suç olarak değil belirli şartlar çerçevesinde yasal kabul edilmektedir.  Öncelikle gerekli izinler alınmalı, deney öncelikle yeterli sayıda insan harici canlılar üzerinde yapılmalı, gerekli ve zorunlu durumlarda insan üzerine uygulanmalı, kesinlikle kalıcı izler bırakmaması, kişiye büyük acı vermemesi, kişinin açıkça rızasının alınması şartı ile yapılabilmektedir.  Eğer çocuk üzerinde yapılacaksa velisinin rızası olması ve uzman çocuk doktorlarının gözetiminde yapılma şartı bulunmaktadır. Şartlar karşılanmadığı takdirde insan üzerine deney suçu ve cezası için gerekli durum meydana gelmiş olacaktır

TCK90/4 e göre hastanın rızası olmadan üzerinde deney yapmak suçtur. Bilimsel maksatla rıza alınmadan uygulanan denemeler suç teşkil edecektir. Ancak hasta üzerinde tedavi maksatlı deneme yapılabilir fakat bu da tüm tedavi yöntemleri denendikten sonra olumlu sonuca ulaşılamaması durumunda uygulanabilir. Bunun için de hastanın açıkça rızası alınmalıdır.

TCK90/5 e göre insan üzerinde deney suçunun şartlarının gerçekleşmesi sonucunda mağdur olan kişinin ölmesi durumunda kasten insan öldürme suçu da oluşmuş olacaktır. Hastanın yaralanmasında da aynı şekilde kasten yaralama suçu oluşacaktır. Fakat yasal yollarla deney yapıldığı halde hasta yine de ölürse deneyi yapan kişinin taksirle ölüme sebep olma şartı gereklidir.

İnsan Üzerinde Deney Suçu için Cezai Yaptırımlar

İnsan üzerinde deney suçu ve maddelerini şu şekilde açıklamak mümkündür. Bu suç ile asliye ceza mahkemesi ilgilenmektedir. TCK90/1 e göre kişinin rızası olmadan, yasal olmayan yollarla yapılan tüm deney ve denemeleri yapan kişiye 1-3 yıl hapis cezası verilir. Bu ceza istenirse hâkim iradesiyle para cezasına çevrilebilir. Şikayete bağlı bir suç olmamakla beraber mağdur kişi şikayet etmese bile dava düşmeyip hakim tarafından karara bağlanacaktır. Eğer mağdur kişi yasal olmayan deney sonucunda vefat ederse kasten öldürme suçu ile yargılama yapılacaktır.

İnsan üzerinde deney suçu
İnsan üzerinde deney suçu; deney yaptığı kişinin iznini ya da rızasını almadan yapılan bilimsel deneyler ile meydana gelir. Bu durumun dışında kişinin verdiği rızaya ya da izine aykırı deney yapmak da aynı suça dahildir.
TCK 90.
TCK 90. madde insan üzerinde rızasız ya da rızaya aykırı şekilde deney yapılmasının bir yıldan 3 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırıldığını açıklar.
Organ ve doku ticareti suçu
Hukuken herhangi bir geçerli rızası olmayan kişilerin organlarının alınması durumunda organları alan kişiye beş yıldan dokuz yıla kadar hapis cezası verilir. Eğer kişi hukuki olmadan ölen bir kişiden doku ve organ aldı ise bir yıla kadar hapis cezasına çarptırılır.

İlginizi Çekebilir;

İnsan Haklarında İşçi

Tanıma Tenfiz Davası İstanbul | Tanıma ve Tenfiz Nedir?

Beykoz Çengeldere Mahallesi Avukat

Bozulmuş veya Değiştirilmiş Gıda veya İlaçların Ticareti Suçu

Boşanma Dava Türleri Nelerdir?

“İnsan Üzerinde Deney Suçu Ve Cezası” üzerine bir yorum

  1. Hastayı bilgilendirmeden ve onayını almadan çok yüksek dozda ilaç vererek geri dönüşü olmayan(diyabet) bir hastalığa sebep olmak suçmudur

    Yanıtla

Yorum yapın

Hemen Ara