Borçlu kişi tarafından borçlu olunmadığını göstermek için gerekli olan menfi tespit ve istirdat davası birçok farklı gerekçesiyle açılabilmektedir. Ancak bu süre kapsamında zamanaşımının olmaması gerekmektedir. Ödeme emrine itiraz edilmemesi durumları sonrasında yaşanan zamanaşımı durumları halinde hiçbir şekilde menfi tespit davası açılamamaktadır. Bundan dolayı borcun kişi tarafından ödenmesi zorunlu tutulmaktadır. İcra takibinin olmaması durumunda menfi tespit davası başlatılabilmektedir.
Bununla birlikte alacaklı olduğunu belirtilen kişi tarafından da icra takibinin yapılmasının önünde hiçbir engel bulunmamaktadır. Bununla birlikte borçlu olan kişi menfi tespit durumuna bakan mahkemeden karar çıkartarak icra takibinin durdurulması için ihtiyati tedbir kararı elde edebilmektedir. Böyle bir durum olması halinde icra takibi durmaktadır.
Ancak mahkemenin borçlu lehine karar verme mecburiyeti olmadığı gibi dava sürecinde böyle bir kararın çıkabilmesi de kesin değildir. İcra takibi sonrasında açılan menfi tespit davalarında ise ödenmesi talep edilen tutarın %15’lik kesimi teminat edilmesi halinde icra takip işleminin durabilmesi söz konusudur. Bu işlemin kabul olmaması halinde icra takibi sonrasında başlatılan haciz işlemleriyle birlikte alacakların tahsili sağlanmaktadır.
Alacakların haksız bir şekilde alındığının görülmesi sonrasında ise yeni bir dava süreci başlatılarak hak kazanımlarının iptali ve ödemelerin geri alınması imkân dahilindedir. Hukuki zemin içinde yapılan işleyişlerin ispata dayalı olması gerekli olmakla birlikte aynı zamanda işlemlerin usule uygun yapılması da denetimle sağlanmaktadır.
İstirdat Davası Şartları
Ortaya çıkarılan borçlu durum sonrasında menfi tespit sürecini başlatmayarak ödeme işlemini gerçekleştiren kişi tarafından istirdat davası açılabilmektedir. Menfi tespit ve istirdat davası kapsamları farklı olmakla birlikte peşi sıra gelen işlemler olmaktadır. Bu dava kapsamında haksız bir şekilde yapılan ödemenin geri iade edilmesi talep edilmektedir. İstirdat Davası için gerekli şartlar şu şekildedir;
-Menfi tespit süreci olmaksızın yapılan ödemenin icra takibi sonrasında olması
-Zamanaşımı süresinin dolmamış olması
-Borç için herhangi bir şekilde dava açılmamış olması
-İtiraz süresi içinde ödemenin gerçekleşmemiş olması
İstirdat Dava Süreci
Ödeme yapılan tutarın geri alınması için başvurulan İstirdat Davası için ispat yükümlülüğü borçlu kişidedir. Yargıtay kararlarına göre ilamsız icra takibi sonrasında yapılan ödeme talebi için yükümlülükler bulunmaktadır. Menfi tespiti ve istirdat davası özelinde iki taraf için geçerli olan bir tazminat olmamakla birlikte sadece öncesinde açılmış olan menfi tespit davaları sürecinde geçerli olmaktadır. İstirdat dava sürecinde olumlu bir durumun çıkabilmesi için icra takibinde bulunulmuş olması zorunlu olurken aynı zamanda itiraz haklarının saklı olması da gereklidir. İcra takibi başlamadan önce yedi günlük süre zarfında yapılan ödemeler için kişinin istirdat davası açması söz konusu değildir. İstirdat davası için borcunun seçimine göre takip işlemlerinin yapıldığı icra dairesinin yer aldığı mahkeme yeri seçilebilmektedir. Alacaklı kişinin yerleşim yeri mahkeme seçimi de uygun olmakla birlikte mahkeme süreci boyunca hukuki yardım alınması da takibin kolay olmasını beraberinde getirmektedir.
İlginizi Çekebilir;
İstirdat Davası Nedir | İstirdat Davası Dilekçe Örneği
Menfi Tespit Davası Nedir | Menfi Tespit Davası Hangi Mahkemede Açılır?
“Menfi Tespit ve İstirdat Davası” üzerine 4 yorum