Türk Ceza Kanunu’nda Suçu Bildirmeme Suçu ve Cezası başlığı altında toplanabilecek suçlar arasında, suçu bildirmeme fiilleri de yer almaktadır. İnceleme sonucunda, Adliyeye Karşı Suçlardan TCK 278-280. maddelerdeki suçu bildirmeme suçları incelenmiştir. Bu suçlardan birincisi genel olarak, diğerleri de özgü suçlar olarak geçer. Özellikle TCK’nin 278. maddesindeki suçu bildirmeme suçu, demokratik cezaların yapısında bulunmaması gereken bir suç niteliğini bulundurmaktadır. Demokratik cezaların düzenlerinde, suç ve suçlulukla mücadele, Devletin asıl görevlerinde yer almaktadır. Halk, doğal olarak, suç ve suçlulukla mücadelede, “devletin yanında görev almak” veya “adli otoritelerle iş birliği yapmak” görevlerini yerine getirmekten sorumludur. Bundan dolayıdır ki, TCK’nin 278. Maddesi gereğince suçun, hukuk düzeninden çıkarılması gerekmektedir. Diğer iki suçtan, ilki kamu görevlileri, diğeri ise sağlık mesleği mensupları tarafından işlenebilir. Her iki suç da, kamu görevlisi veya sağlık mesleği çalışanları, kanunda ifade edilen bilgiyi iktisap etmesine karşın, bu durumu, yetkili mercilere bildirmemeleriyle oluşmaktadır. Suçu bildirmeme suçu ve cezası kapsamında da hangi nedenle olduğunu da içine alarak cezalarına yer verilmiştir.
TCK’nin 278-280. Maddeleri esasına göre, fiilin işlenmiş ya da işlenecek durumda olması sebebiyle, imkanı bulunan kişinin ya da kişilerin yetkili makama iletilmemesi ile oluşur.
- İşlenmekte olan bir suçu yetkili makamlara iletmeyen kişi, 1 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
- Hem işleniyor hem de sebebiyet verdiği sonuçların olduğu ve hala bildirilmesi mümkün bulunan suçu yetkili makamlara bildirmeyen bir kişi, yine 1 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
- Mağdurun 15 yaşını doldurmamış çocuğu, ruhsal veya bedensel açıdan özürlü olan çocuğu ya da hamile olması durumlarında kendisini koruyamayacak durumda herhangi birisi için yetkili birimlere iletilmemesi durumunda ceza yarı oranda artmış olur.
Suçu bildirmeme suçu ve cezası kaç yıl sorusunun cevabına da yukarıdaki maddeler sayesinde detaylarıyla birlikte açıklanmıştır.
Suçu Bildirmeme Suçunun Koruduğu Hukuki Değer
Yukarıda belirtildiği şekilde, belli suçlar bakımından bildirim yükümlülüğünün gerçekleştirilmemesi suç olarak öngörülmüştür. Suç ve suçlu olanları takip ve cezalandırmakla hükümlü olan adli makamların saygınlığı ve adaletin ya da toplumun düzenliliğinin devamını sağlamasıdır.
İşlenmekte Olan Bir Suçun Yetkili Mercilere Bildirilmemesi
“İşlenmekte olan fiil” suçun en azından girişim noktasına gelmesi demektir. Suç teşebbüs noktasına gelmesi demek, fiilin icra hareketlerinin başlaması anlamına geldiğinden dolayı da bu aşamadan sonra bildirme süreci başlamış olur. Asıl fail fiilin gerçekleşmesi noktasına gelmişse yani daha suça hazırlık halinde ise suçu bildirme yükümlülüğü de devreye geçmemiş olur.
İşlenmiş Olan Bir Suçu Yetkili Mercilere Bildirilmemesi
Herhangi bir suç işlendikten sonra ortaya çıkacak olan olumsuzlukları önlemek amacıyla yetkililere bildirilmesi gerekir. Bu durumun yetkili makama bildirilmemesi kişi ya da kişilerin ceza almasına sebeptir.
Kamu Görevlisinin Suçu Yetkili Mercilere Bildirmemesi
Suçu Bildirmeme Suçu ve Cezası içeriğine göre, TCK’nin 279. Maddesi kapsamında kamu görevlisinin suçu yetkili birimlere bildirmemesi ile daha ağır ceza almasına sebeptir. Ceza hukuku sistemine göre kamu görevlisi sadece devlet memurunu içermez. TCK’nin 6. Maddesine göre kamusal bir faaliyete atanma veya seçilme ya da süreli-kalıcı olarak katılmış kişileri de kapsamaktadır.
Suçu Bildirmeme Suçunda Kovuşturma ve Görevli Mahkeme
Suçu bildirmeme suçu ve cezası, suçun kovuşturulması şikayet konusuna bağlı olmamakla birlikte, soruşturma ve kovuşturma işlemleri direkt olarak Cumhuriyet Savcılığı tarafından yapılmaktadır.
Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri, Bölge Adliye Mahkemelerinin; Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanunun 10. maddesi esasına göre yargılamayı yapmakla yükümlü olan görevli mahkeme sulh ceza mahkemesi olarak geçmektedir.
İlginizi Çekebilir;
Haksız Arama Suçu ve Cezası (TCK 120)
İşe İade Davalarında Yetkili Mahkeme
Avukat bey kamu görevlisinin suçu bildirmesi yazılımı olmalı yoksa sözlü olması yeterli mi, sözlü olarak üst makama suçun bildirilmesi ve üst makamın herhangi bir işlem başlatmaması alt makamdaki kamu görevlisi için sorumluluk doğururmu