Ayıplı Malın İadesi Davası

Maltepe Tüketici Avukatı olarak hukuk büromuzdan yardım almak İçin Bize 0 532 051 26 08 Nolu Numaramızdan Ulaşabilirsiniz.

1-) Ayıplı Mal Nedir ?

4077 Sayılı Kanun’un 4. Maddesine göre ayıplı mal; etiketinde ambalajında, reklamında bildirilenlere uyulmayan, standardında veya teknik düzenlemesinde hata ve eksik olan, tüketicinin beklediği faydaları azaltan veya ortadan kaldıran, her türlü maddi, ekonomik ve hukuki eksiklikleri içeren maldır.

2-) Ayıplı Malın İade Süresi Ne Kadardır ?

Teslim tarihinden itibaren altı ay içinde ortaya çıkan ayıpların, teslim tarihinde var olduğu kabul edilir. Bu durumda malın ayıplı olmadığının ispatı satıcıya aittir. Bu karine, malın veya ayıbın niteliği ile bağdaşmıyor ise uygulanmaz.

Tüketicinin, sözleşmenin kurulduğu tarihte ayıptan haberdar olduğu veya haberdar olmasının kendisinden beklendiği hâllerde, sözleşmeye aykırılık söz konusu olmaz. Bunların dışındaki ayıplara karşı tüketicinin seçimlik hakları saklıdır.

Satışa sunulacak ayıplı mal üzerine ya da ambalajına, üretici, ithalatçı veya satıcı tarafından tüketicinin kolaylıkla okuyabileceği şekilde malın ayıbına ilişkin açıklayıcı bilgiyi içeren bir etiket konulur. Bu etiketin tüketiciye verilmesi veya ayıba ilişkin açıklayıcı bilginin tüketiciye verilen fatura, fiş veya satış belgesi üzerinde açıkça gösterilmesi zorunludur. Teknik düzenlemesine uygun olmayan ürünler ise hiçbir şekilde piyasaya arz edilemez. Bu ürünlere, Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanun ve ilgili diğer mevzuat hükümleri uygulanır.

3-) Gizli Ayıp Nedir

Ürüne ilk bakışta anlaşılmayan kullandıkça ortaya çıkan ayıptır. Örneğin sıfır satın alınan araçta boyanmış bir parça olması, satın alınan televizyonun anten bağlantı yerinde problem olması gibi görünüşte fark edilmeyen fakat kullanımla yahut özel muayene ile anlaşılabilen ayıp türüdür.

T.C. YARGITAY 13. HUKUK DAİRESİ E. 2011/2119 K. 2011/11546 T. 12.7.2011

ÖZÜ : Davaya konu aracın ön motor kaputunun sonradan boyanmış olduğu, aracın modeli ve kilometresi ( 73.000 ) dikkate alındığında bu boyama işleminin satın almadan önce mi yoksa satımdan sonra mı yapıldığının tespitinin mümkün bulunmadığı, boyama işleminin araçta meydana gelen bir hasar sonucunda değil, çizik veya benzeri bir sebeple yapılmış olduğu ve aracın gizli ayıplı olduğu bildirilmiştir. Araçla ilgili bir hasar dosyasının bulunmaması, aracın ön kaputunda boyayı gerektirecek bir hasar meydana gelmediğinin bilirkişi raporu ile tespit edilmesi karşısında boyama işleminin araç davacının elinde iken gerçekleşmediğinin kabulü gerekir.

DAVA ve KARAR : Taraflar arasındaki ayıplı mal davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü:

Davacı, davalı K… Oto’dan 8.9.2006 tarihinde 57.300 Euro bedelle BMW marka bir araç satın aldığını, aracı satmak istediğinde, alıcıların aracın ön kaputunun boyalı olduğundan bahisle aracı almaktan vazgeçtiklerini ya da çok düşük fiyatlar verdiklerini, tespit yaptırdığını, bilirkişi raporu ile aracın ön kaputunun boyalı olduğunun belirlendiğini, davalılara ihtar çektiğini ancak sonuç alamadığını, aracın ayıplı olduğunu ileri sürerek, fatura bedeli olan 57.300 Euro’nun davalılardan tahsiline karar verilmesini istemiştir.

Davalılar, zamanaşımı süresinin dolduğunu, süresinde ayıp ihbarında bulunulmadığını, aracın davacının kullanımı esnasında boyanmış olabileceğini, üretimden kaynaklı bir ayıp bulunmadığını savunarak, davanın reddini dilemişlerdir. Mahkemece, süresinde yapılmış bir ayıp ihbarı bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir.

Davacı, davalı K… Oto’dan satın aldığı aracın ayıplı olduğunu ileri sürerek, ödenen bedelin iadesini istemiş, davalılar ise araçta ayıp olmadığını savunmuşlardır. Mahkemece, davacı tarafından ayıbın 16.3.2009 tarihli servis raporu ile öğrenilmiş olduğu, 14.5.2009 tarihinde tespit yaptırıldığı, 9.6.2009 tarihinde ihtar çekildiği, davanın ise 25.6.2009 tarihinde açıldığı, süresinde yapılmış bir ayıp ihbarı bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. 16.3.2009 tarihli servis raporunda, aracın boyasının fabrikasyon orijinal olduğunun tespit edildiği yazılıdır. Davacının, bu rapor ile araçtaki ayıbı öğrendiğinden bahsedilemez. Zira servis raporundan araçta boya ile ilgili bir ayıbın bulunmadığı anlaşılmaktadır. Davacı, 14.5.2009 tarihinde tespit isteminde bulunmuş, Ümraniye 2. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 2009/148 D.İş sayılı dosyasında keşfe gidilmiş, 28.5.2009 tarihli bilirkişi raporu ile aracın ön kaputunun boyalı olduğu tespit edilmiştir. O halde davacı, ayıbı bu raporun kendisine tebliğ edildiği tarihte öğrenmiş ve 9.6.2009 tarihinde davalılara ihtar çekerek süresinde ihbar yükümlülüğünü yerine getirmiştir. Bu durumda mahkemece, süresinde ayıp ihbarı bulunmadığından davanın reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır. İTÜ öğretim üyelerinden alınan bilirkişi raporunda, davaya konu aracın ön motor kaputunun sonradan boyanmış olduğu, aracın modeli ve kilometresi ( 73.000 ) dikkate alındığında bu boyama işleminin satın almadan önce mi yoksa satımdan sonra mı yapıldığının tespitinin mümkün bulunmadığı, boyama işleminin araçta meydana gelen bir hasar sonucunda değil, çizik veya benzeri bir sebeple yapılmış olduğu ve aracın gizli ayıplı olduğu bildirilmiştir. Araçla ilgili bir hasar dosyasının bulunmaması, aracın ön kaputunda boyayı gerektirecek bir hasar meydana gelmediğinin bilirkişi raporu ile tespit edilmesi karşısında boyama işleminin araç davacının elinde iken gerçekleşmediğinin kabulü gerekir. Öyle olunca, davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken, yanlış değerlendirme ve aksi düşünce ile süresinde ayıp ihbarı yapılmadığından bahisle davanın reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.

SONUÇ : Yukarıda açıklanan sebeplerle temyiz edilen hükmün davacı yararına BOZULMASINA, 12.7.2011 gününde oybirliğiyle karar verildi.

4-) Gizli Ayıplı Malın İadesi Süresi Ne Kadardır ?

Kanunlarda veya taraflar arasındaki sözleşmede daha uzun bir süre belirlenmediği takdirde, ayıplı maldan sorumluluk, ayıp daha sonra ortaya çıkmış olsa bile, malın tüketiciye teslim tarihinden itibaren iki yıllık zamanaşımına tabidir. Bu süre konut veya tatil amaçlı taşınmaz mallarda taşınmazın teslim tarihinden itibaren beş yıldır.

Bu Kanunun 10 uncu maddesinin üçüncü fıkrası saklı olmak üzere ikinci el satışlarda satıcının ayıplı maldan sorumluluğu bir yıldan, konut veya tatil amaçlı taşınmaz mallarda ise üç yıldan az olamaz.

Ayıp, ağır kusur ya da hile ile gizlenmişse zamanaşımı hükümleri uygulanmaz.

5-) Malın Ayıplı Olması Halinde Seçimlik Haklarım Nelerdir ?

Malın ayıplı olduğunun anlaşılması durumunda tüketici;

1. a) Satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme,
2. b) Satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinden indirim isteme,
3. c) Aşırı bir masraf gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme,

ç) İmkân varsa, satılanın ayıpsız bir misli ile değiştirilmesini isteme,

seçimlik haklarından birini kullanabilir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür.

(2) Ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi hakları üretici veya ithalatçıya karşı da kullanılabilir. Bu fıkradaki hakların yerine getirilmesi konusunda satıcı, üretici ve ithalatçı müteselsilen sorumludur. Üretici veya ithalatçı, malın kendisi tarafından piyasaya sürülmesinden sonra ayıbın doğduğunu ispat ettiği takdirde sorumlu tutulmaz.

(3) Ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirilmesinin satıcı için orantısız güçlükleri beraberinde getirecek olması hâlinde tüketici, sözleşmeden dönme veya ayıp oranında bedelden indirim haklarından birini kullanabilir. Orantısızlığın tayininde malın ayıpsız değeri, ayıbın önemi ve diğer seçimlik haklara başvurmanın tüketici açısından sorun teşkil edip etmeyeceği gibi hususlar dikkate alınır.

(4) Ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi haklarından birinin seçilmesi durumunda bu talebin satıcıya, üreticiye veya ithalatçıya yöneltilmesinden itibaren azami otuz iş günü, konut ve tatil amaçlı taşınmazlarda ise altmış iş günü içinde yerine getirilmesi zorunludur. Ancak, bu Kanunun 58 inci maddesi uyarınca çıkarılan yönetmelik eki listede yer alan mallara ilişkin, tüketicinin ücretsiz onarım talebi, yönetmelikte belirlenen azami tamir süresi içinde yerine getirilir. Aksi hâlde tüketici diğer seçimlik haklarını kullanmakta serbesttir.

(5) Tüketicinin sözleşmeden dönme veya ayıp oranında bedelden indirim hakkını seçtiği durumlarda, ödemiş olduğu bedelin tümü veya bedelden yapılan indirim tutarı derhâl tüketiciye iade edilir.

(6) Seçimlik hakların kullanılması nedeniyle ortaya çıkan tüm masraflar, tüketicinin seçtiği hakkı yerine getiren tarafça karşılanır. Tüketici bu seçimlik haklarından biri ile birlikte 11/1/2011 tarihli ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu hükümleri uyarınca tazminat da talep edebilir.

6-) Ayıplı Mal Nedeniyle Uğradığım Zararlar Karşılanır Mı ?

Tüketici ayıplı mal satın alması sebebiyle var ise uğradığı zarar sebebiyle Borçlar Kanunu Hükümleri uyarınca tazminat talep edebilmektedir.

7-) Aldığım Mal Ayıplı Çıktı Ne Yapmam Gerekir ?

Malın ayıplı olduğu satın almadan sonra ilk altı ay içerisinde ortaya çıkarsa tüketici satıcıya ihtar çekmek suretiyle yukarıda anlatmış olduğumuz seçimlik haklarından birini kullanabilmektedir. Bu durumda satılan malın  ayıplı olmadığını satıcı ispat etmek zorundadır.

Eğer ayıp satın almadan itibaren altı ayı geçmiş bir sürede ortaya çıkar ise malın ayıplı olduğunun ispatı tüketiciye aittir.

Malın ayıplı olduğu hususu satıcıya ihtar çekmek suretiyle bildirilmelidir. İhtarın içeriğinde ise hangi seçimlik hakkın kullanılmak istendiği belirtilmelidir. İade, değişim, onarım ya da indirim gibi.

😎 Ayıplı Mal İadesi Davası Dilekçesi Nasıl Yazılır ?

Ayıplı malın iadesi için malın satın alma bedeline göre Tüketici Hakem Heyeti’ne başvurulmalı ya da Tüketici Mahkemesi’nde dava açılmalıdır. Dava dilekçesinde davacının adı, soyadı, adresi, TC kimlik numarası ile davalının şirket ise unvan ve adresi, şahıs ise adı, soyadı, adresi yazılmalıdır.Dilekçe içeriğinde malın ne zaman, hangi bedelle satın alındığı ile ne konuda ayıplı olduğu açıkça ve kısaca belirtilmelidir.

Dilekçe örneği linktedir.

9-) Ayıplı Malın İadesi İçin İhtarname Çekmem Gerekir Mi ?

Ayıplı malın iadesi için ihtarname çekilmesi zorunlu değildir. Sadece ayıp ihbarının yapılmış olması ve olası bir dava durumunda davacının yapmış olduğu ihbarı kanıtlaması gerekmektedir. İhbar herhangi bir şekle tabi değildir. Kişi telefon yoluyla, mail yoluyla, sms yoluyla da ihbar etmiş sayılmaktadır. Yargıtay 13. Hukuk Dairesi’nin 2012/11225 E, 2012/14730

10-) Ayıplı Malın İadesi Görevli ve Yetkili Mahkeme Hangisidir ?

Ayıplı malın iadesi için malın satın alma bedeline göre Tüketici Hakem Heyeti ya da Tüketici Mahkemesi’nde dava açılmalıdır. Tüketici Mahkemelerinin kurulmadığı yerlerde Tüketici Mahkemesi sıfatıyla Asliye Hukuk Mahkemeleri yetkilidir. Tüketici Hakem Heyeti ile Tüketici Mahkemesi arasındaki bedel sınırı her sene değişmekle beraber 2017 yılı için 3.650 TL’dir. Yani toparlamak gerekir ise 3.650 TL’nin altındaki başvurular Tüketici Hakem Heyeti’ne; 3.650 TL ve yukarısındaki meblağlar için Tüketici Mahkemesi’ne başvurmak gerekmektedir.

11-) Ayıplı Hizmet Nedir ?

Ayıplı Hizmet, sözleşmede belirlenen süre içinde başlamaması veya taraflarca kararlaştırılmış olan ve objektif olarak sahip olması gereken özellikleri taşımaması nedeniyle sözleşmeye aykırı olan hizmettir.

Hizmet sağlayıcısı tarafından bildirilen, internet portalında veya reklam ve ilanlarında yer alan özellikleri taşımayan ya da yararlanma amacı bakımından değerini veya tüketicinin ondan makul olarak beklediği faydaları azaltan veya ortadan kaldıran maddi, hukuki veya ekonomik eksiklikler içeren hizmetler ayıplıdır.

İlginizi Çekebilir;

https://mehmetalihelvaci.av.tr/ayipli-malin-iadesi-hakkinda-yargitay-kararlari.html

https://mehmetalihelvaci.av.tr/ayipli-aracin-iadesi-davasi.html

https://mehmetalihelvaci.av.tr/ayipli-aracin-iadesi-hakkinda-yargitay-kararlari.html

https://mehmetalihelvaci.av.tr/kira-sozlesmesi-meskeniyet-icin-onemli-mi.html

https://mehmetalihelvaci.av.tr/calisan-ve-tuketici-haklari-kanunlari.html