Bir vasiyetnamenin geçerliliğini devam ettirebilmesi için bazı şartların oluşmuş olması elzemdir. Vasiyetnamenin uygun olmadığını, çeşitli yönlerden sıkıntıları bulunduğunu düşünen bir hak sahibi vasiyetnamenin iptali için dava açar. Türk Medeni Kanunu’nda vasiyetname iptali için oluşması gereken şartlar, dava açma hakkına sahip kişiler ve açılan davanın zamanı, ilgili kanunun 557 ile 560. maddeleri arasında detaylıca anlatılmıştır. Vasiyetnamenin iptali davası ne zaman açılabilir? İlgili maddelere bakıldığında:
Madde 557: Aşağıdaki sebeplerle ölüme bağlı bir tasarrufun iptali için dava açılmaktadır:
- Tasarruf, miras bırakanın tasarruf ehliyeti bulunmadığı bir sırada yapılmışsa,
- Tasarruf, yanılma, aldatma, korkutma veya zorlama sonucunda yapılmışsa,
- Tasarrufun içeriği, bağlandığı koşullar veya yüklemeler hukuka veya ahlaka aykırı ise,
- Tasarruf, kanunda öngörülen şekillere uymadan yapılmışsa.
Madde 558: İptal davası, tasarrufun iptal edilmesinde menfaati bulunan mirasçı veya vasiyet alacaklısı tarafından açılmaktadır. Dava ölüme bağlı tasarrufun tamamının veya bir kısmının iptaline ilişkin olmaktadır. İptal davası, ölüme bağlı tasarrufla kendilerine, eşlerine veya hısımlarına kazandırma yapılanların tasarrufun düzenlenmesine katılmalarının yol açtığı sakatlığa dayandığı takdirde tasarrufun tamamı değil, yalnız bu kazandırmalar iptal edilmektedir.
Madde 559: İptal davası açma hakkı, davacının tasarrufu, iptal sebebini ve kendisinin hak sahibi olduğunu öğrendiği tarihten başlayarak bir yıl ve her halde vasiyetnamelerde açılma tarihinin, diğer tasarruflarda mirasın geçmesi tarihinin üzerinden, iyi niyetli davalılara karşı on yıl, iyi niyetli olmayan davalılara karşı yirmi yıl geçmekle düşer. Hükümsüzlük def”i yoluyla her zaman ileri sürülmektedir.
Vasiyetname İptalinde İspatı
Vasiyetnamenin iptali davalarında, davanın açma nedenlerinin dördünden herhangi birinin oluşması, mirasçılara ve vasiyet alacaklılarına mahkemeye başvurma yolunu açar. Miras bırakanın tasarruf ehliyetsizliği, vasiyetnamenin tehdit edilerek zorla yazdırılması ya da miras bırakanın kandırılması, çeşitli hukuksuzluklar ve ahlaksızlıklar, son olarak ise kanundaki şekillere uymama durumlarından biriyle mahkemeye başvuran hak sahibi, belirttiği durumun gerçekliğini ispat etmekle de yükümlüdür. Ayrıca davacı bu sebeplerin varlığını kanıtlamadığında, davalı tarafından vasiyetnamenin iptali davası reddedilmektedir.
Dava Açma Zaman Aralığı
Vasiyetnamenin iptali davası ne zaman açılabilir? Bu durum medeni kanunumuzda açıkça belirtilmiştir. Ayrıca ilgili kanunun 559. maddesinde üç farklı süre göze çarpmaktadır.
- Bir Yıl İçerisindeki Süre: Medeni kanunun birinci fıkrasında, vasiyetnamenin iptali davası açma hakkı, davacının hak sahibi olduğunu öğrenebildiği süreden itibaren bir yıl geçmesiyle birlikte düşer. Yani davacı hak sahibi olduğunu öğrendikten sonra fazla zaman geçirmeden gerekli davayı açmalıdır.
- On Yıl İçerisindeki Süre: Davalı kişinin iyi niyetli olduğu durumlarda mahkeme, davayı açacak mirasçının tasarrufun varlığından haberinin olup olmamasına, hak sahibi olduğunu bilip bilmemesine bakmaksızın, mirasın geçmesinden itibaren davacıya on yıllık bir süre tanır. Ayrıca bu sürede dava açılmazsa hak kaybolur.
- Yirmi Yıl İçerisindeki Süre: On yıl ile aynı koşullar yer almaktadır. Fakat sürenin uzamasının nedeni davalı kişinin mahkeme tarafından kötü niyetli bulunmasıdır. Bu zaman dilimleri ile “vasiyetnamenin iptali davası açma” sorusuna da cevap bulunmaktadır.
İlginizi Çeker;
Kimler Vasiyetnamenin İptali İçin Dava Açabilir?
Vasiyetnamenin İptali Davası Nasıl Açılır?
“Vasiyetnamenin İptali Davası Ne Zaman Açılabilir?” üzerine 3 yorum