2018 yılında gerçekleşen boşanma davalarında yakından inceleyecek olursak Türkiye’de yaklaşık 650.000 çiftin ayrıldığını görebiliriz. Yürümeyen evlilikleri bitirmek en mantıklı karar olsa da aynı şeyi çocuklar için geçerli olmayabilir. Bu durumda yapılabilecek en iyi şey çocukların velayetini üstlenebilecek, onların bütün ihtiyaçlarını karşılayacak ve korumalarına olanak tanıyacak ebeveyne vermek olur. Velayet davası da tam olarak bu konuyu kapsamakla birlikte Aile Mahkemeleri tarafından yürütülür. Biz de bu yazıda velayet davası ile ilgili merak edilen bütün sorulara cevap verip bilmeniz gerekenleri size aktardık.
Boşanmadan Velayet Davası Açılır mı?
Boşanmadan velayet davası açılır mı sorusuna detaylı bir şekilde cevap verecek olursak yanıt kesinlikle hayır olacaktır. Şimdi bu durumun neden gerçekleşemediği ve hangi durumlarda velayet davası açılabileceği hakkında detaylı bilgi verelim. Öncelikle velayet davası çocuklara boşanma sonrasında kimde kalacağına karar vermek için açılan bir dava çeşididir. Burada hâkim ve mahkemenin dikkat alacağı en büyük unsur çocukların iyi bir ortamda yetişmesi olur.
Bir başka deyişle velayet davası açabilmek için gerekli olan bütün niteliklere sahip olmak zorunludur. Bilinmesi gereken ilk şey çocukların ahlakını bozacak, gelişimlerini engelleyecek, psikolojilerini olumsuz yönde katkıda bulunacak ve huzurlu bir ortamda yetişmesini engelleyecek taraflar mahkeme tarafından yeterli görünmez. Yani çocukların velayetini alabilmek için açılan velayet davasını kazanmak adına yapılması gereken ilk şey onların uygun bir ortamda yetişebileceğini hâkime kanıtlamak olur.
Bu şartları sağlayan taraflar mahkemede yeterli görüldüğü için açılan velayet davası kazanılabilir. Diğer yandan velayet davası açabilmek için geçerli bir nedenin bulunması lazım olur. Boşanma davalarında çocukların velayeti zaten belirlendiği için ekstradan bir velayet davası açmaya gerek yoktur. Hakimler çocukların hangi ortamda iyi bir şekilde yetişebileceğine henüz boşanma davası aşamasında karar verdikleri için sonrasında bir velayet davası açmaya gerek olmaz.
Ancak çocuklar hâkimin aldığı karar sonucunda iyi bir ortamda barınamaz, gelişimleri olumsuz yönde etkilenir ve ahlaklarını bozabilecek unsurlar meydana gelirse velayet davası açıp onları yanınıza almak mümkündür. Aynı zamanda boşanan çiftlerin herhangi birisi sonradan evlenirse ve yeni gelen eş çocuklar için olumsuz bir etkide bulunursa velayet davası açabilmek için yeterli koşullar oluşur. Tabii bunların ispatlanması, ilgili kanıtlar ile desteklenmesi ve mahkemenin gerekli gördüğü durumlarda uzmanlardan yardım alınması gerektiğine de değinmeliyiz. Böyle durumlar oluştuğu zaman yapılabilecek en iyi şey uzman bir velayet avukatından yardım alıp gerekli çalışmalara başlamak olur.
Velayetin Değiştirilmesi Davasında Geçici Velayet
Velayetin değiştirilmesi davasında geçici velayet durumu tamamen hâkimin inisiyatifine ve mahkemenin ve yerine göre değişir. Daha detaylı bir şekilde açıklayacak olursak boşanma davası açılmadan önce çocukların velayeti her iki ebeveynde olur. Ancak boşanma davası açıldıktan sonra bu velayet durumu ortadan kalkıp mahkeme sürecinde çocukların bakımını en iyi şekilde gösterecek ebeveyne verilir.
Burada anlaşma yöntemine gidilebileceğini gibi hâkimin belirleyeceği eşe verilmesi de mümkündür. Herhangi bir nedenden ötürü açılan velayet davası ile çocukların velayetini değiştirme durumu oluşabilir. Bunun gerçekleşmesi için yasalarca belirlenmiş bazı gerekçeler bulunur. Yakın bir şekilde inceleyerek olursak velayet davası açabilmek için eşlerden birisinin vefat etmesi gereklidir. Aynı zamanda velayet sahibi olan eşin evlenmesi de velayet davası açabilmek için yeterli bir neden olur. Evlenme durumları meydana gelmeden de velayet sahibi olan eşin üzerinde bulunan görevi yerine getirmemesi durumunda velayet davası açılır. Ayrıca velayet sahibi olan eşin başka birisi ile görüşmesi ve eve getirmesi velayet davası açmak için geçerli bir nedendir. Velayet davası açıldıktan sonra hâkim çocukların velayetini en uygun gördüğü kişiye verecektir.
Eğer çiftlerden ikisi de çocukların bakımını üstlenebilmek için yeterli niteliklere sahip değilse bu durumda hâkim başka bir vasi atayacaktır. Ancak velayet davası açan ebeveynin çocuklara bakabilmek için gerekli olan bütün koşulları sağladığı takdirde büyük bir olasılıkla hâkim velayeti davayı açan tarafa verir. Birçok durumdan hâkim velayetin değiştirilmesi davalarında çocuğun en iyi koşullarda bulunabilmesi için onlardan fikir alır. Süreç içerisine çoğu zaman çocuk psikologları da dahil olup doğru karar verebilmek için belirleyici unsurlar arasında bulunur.
Anlaşmalı Velayet Değişikliği
Anlaşmalı velayet değişikliği duramam çiftler arasında meydana gelen anlaşma sonucunda çocukların velayetini değiştirme işlemine verilen isimdir. Bunun yasal bir dayanak kazanması için ise genellikle velayet davası açılıp kısa süre içerisinde sonuçlanır. Tabii süreç içerisinde mahkeme doğru kararı alabilmek açısından birçok araştırma yapıp uzman görüşüne başvurur. Çocukların velayetini alabilmek için mevcut olan şartları yeterli olup olmadığı belirleyici bir unsurdur.
Daha detaylı bir şekilde açıklayacak olursak anlaşmalı velayet değişikliği yaparken çocukların velayetini alacak olan taraf onlara bakabilmek için gerekli olan bütün niteliklere sahip olmalıdır. Yani çocukların bakımı için gerekli maddi, zaman ve ilgi unsurların kusursuz bir şekilde karşılanması gerekir. Bu şekilde mahkeme açılmış olan anlaşmalı velayet davası hakkında karar verirken gerekli olan şeylere sahip olacaktır.
Böylelikle mahkeme uzamadan kısa süre içerisinde sonuç alıp çocukların velayetini değiştirmek mümkün olur. Anlaşmalı velayet davası durumlarına yakından göz atacak olursak velayet sahibi olan tarafın çocuklara bakmak için gerekli olan yeterliliklere sahip olmadığını görebilirsiniz. Bu kimi zaman bir başkası ile evlenme kimi zaman başkası ile yaşanan kimi zaman iş nedeni ile yeteri kadar vakit ayıramama kimi zaman ise ekonomik durumların yetersiz gelmesi olur. Anlaşmalı velayet davası normal velayet davalarında oranla çok daha kolay bir şekilde geçip hızlı bir şekilde sonuçlanır. Genellikle ebeveynler velayet davası öncesinde anlaşma yapıp çocukların velayetini önceden tartışır. Bu sayede çocuklara yaşanabilecek en iyi ortam oluşturulup mahkemelerde sürekli maket geçirmelerinin önüne geçilir.
Velayet Davası Ücretleri
Velayet davası ücretleri konusuna yakından bakacak olursak davanın gerçekleşeceği şehre değişkenlik gösterip ortalama 5.000 TL olduğunu görebiliriz. Ancak bu durum bütün illerde geçerli olmayıp kimi illerde velayet davası ücretleri asgari ücret düzeyinde olabilirken kimi illerde ise ortalama 10.000 TL civarına ulaşabilir. Burada belirleyici olan unsur Barolar Birliği’nin her yıl çıkarmış oldu avukatlık asgari ücreti olur.
Burada yer alan yazıyı hangi şehirden okuduğunuzu bilemediğimiz için yapabileceğiniz en iyi şey size yakın olan bir avukata başvurmak olur. Eğer İstanbul’daysanız ( örnek olarak verildi) burada yer alan sayfa üzerinden avukatlık büromuz ile iletişime geçerek velayet davası ücretleri hakkında detaylı bilgi alabilirsiniz. Velayet davası ücretleri her davada aynı olmadığını da belirtmemiz gerekir. Nitekim kimi davalar oldukça çekişmeli geçerken kimi davalar basit bir şekilde sonuçlanabiliyor.
Burada belirleyici olan unsur velayet davası hakkında anlaşma sağlanıp sağlanamadığıdır. Eğer çiftler anlaşmalı velayet davası üzerinde fikir birliğine varırsa mahkeme kısa sürede sonuçlanıp hızlı bir şekilde velayet gerçekleştirileceği için buradaki ücretler düşük olabilir. Ancak çiftler velayet davası konusunda bir çekişme içinde olur ve sürekli davayı çıkmaza sokacak eylemlerde bulunursa bu tür davalar uzayabilir. Böyle durumlarda açılan velayet davası kazanabilmek için birçok delil ve şahidin bir araya getirmesi zorunluluk halini alır. Böyle durumlarda yapabileceğiniz en iyi şey uzman bir avukat ile anlaşıp anlaşmalı velayet davası yöntemine gitmektir. Burada gerekli olan bütün görüşmeleri sizin adınıza avukatınız gerçekleştireceği için eski eşiniz ile görüşmenize gerek kalmaz.
Velayet Davası Karar Örnekleri
Açılacak olan velayet davası karar örneklerini yakından incelediğimizde emsal niteliği taşıyan pek çok durumun meydana geldiğini söyleyebiliriz. Öncelikle bu zamana kadar açılmış olan velayet davası örnekleri içerisinde anlaşmalı olanların kısa süre içerisinde sonuca vardığını görebiliriz. Bir başka deyişle çiftler ortak bir paydada buluşup çocukların daha iyi ortamda büyüyebilmesi için gerekli olan fedakarlıkları yaparsa mahkemenin hızlı bir şekilde sonuçlandığını görüyoruz.
Bu yüzden tartışma veya çekişmeli velayet davası yöntemine gitmek yerine uzman bir avukattan yardım alıp sizin için gerekli olan bütün görüşmeleri gerçekleştirilmesi ve çocukların en iyi koşullarda yetişebilmesi için karşı tarafın ikna edilmesi daha akılcı bir yöntem olur. Bu zamana kadar açılmış olan velayet davası örneklerini incelediğimizde dikkat çeken bir diğer detay ise hakimlerin neredeyse her zaman çocukların çıkarını düşündüğünü görebiliriz.
Bir örnek üzerinden ilerleyecek olursak çiftlerden birinin maddi durumu yerinde ama çocuklarla ilgilenmek için yeteri kadar zamanı yoksa ve diğer çiftin maddi durumu normal seviyede ancak çocuklara bakabilmek için yeterli zamana sahipse böyle durumlarda velayet genellikle vakti olan kişiye veriliyor. Burada hakimlerin karar vermesini etkileyen en önemli unsur çocukların iyi bir koşulda, yeteri kadar ilgi ile yetişip yetişemeyeceğidir. Velayet davası örneklerine göz atınca dikkat çeken bir diğer durum ise hâkimin çoğu zaman velayeti iki tarafa da vermediğini görebilirsiniz.
Bu genellikle boşanan çiftlerin çocukları yetiştirebilmek için doğru psikolojide olmamaları, sigara, uyuşturucu, alkol ve başka kişiler ile yürütülen gayri resmi ilişkiler ve de her iki tarafın da çocuklara psikolojik baskı uygulaması oluyor. Daha basit bir dil ile anlatacak olursak açılan velayet davası sonucu çocukların velayeti her zaman çiftlerden birisine verilmez. Eğer çiftlerin ikisi de çocuklara bakabilmek için yeterli olan niteliklere sahip değil ve onların gelişimini olumsuz yönde etkileyebilecek alışkanlıklara, davranışlara ya da tutumlara sahipse böyle durumlarda mahkeme bir vasi atıyor.
Bu kimin zaman hala olurken kimi zaman da amca, teyze, dayı, büyükanne ve büyükbaba olarak karşımıza çıkar. Tekrar edecek olursak açılan velayet davasında sonucu çocukların velayetini almak isteyen taraf yeterli niteliklere sahip olduğu takdirde olumlu sonuçlanabilir. Eğer anlaşmalı velayet davasına başvurulursa kısa süre içerisinde sonuçlanması ve belirlenen anlaşma gereği çocukların velayetini almak mümkün olacaktır. Son olarak taraflardan her ikisi de çocuklara bakabilmek için yeterli niteliklere sahip değil ve de onların gelişimini olumsuz yönde etkileyebilecek kötü alışkanlıklara, tutumlara ya da davranışlara sahipse bu durumda hâkim velayeti vasi olarak belirleyeceği kişiye verebilir.
Velayetin Değiştirilmesi Yargıtay Kararı
2019 yılında emsal niteliği taşıyan bir Yargıtay kararı alınıp bundan sonra gerçekleşecek olan velayet davalarında çocukların velayetini alabilmek için sadece pedagogların dinlenmeyeceği, davalı tarafları varsa tanıklarına söz hakkı verileceği ve karar aşamasında bilirkişi raporlarını dikkate alınacağına karar verildi. Bir başka deyişle bundan sonra gerçekleşecek olan velayet davalarında mahkeme sadece pedagogların sunacağı karara bakmıyor.
Daha iyi karar alıp çocukların en iyi ortamda büyüyebilmesi için doğru kararlar vermeye yardımcı olacak bütün etkenlere özen gösteriliyor. Bu süreç içerisinde davacı veya davacı tarafın mahkemeye sunacağı tanıklar karar verme aşamasında büyük bir öneme sahiptir. Buradan da anlayacağınız üzere eğer bir velayet davası açacaksınız olayın seyrini değiştirecek olan tanıklar karar aşamasında belirleyici unsur olabilir. Yani çocukların velayeti konusunda size şahitlik yapabilecek kişileri mahkemeye sunabilirsiniz.
Yapacakları şahitliğin etkili olup olmayacağı konusunda size yardımcı olabilecek en iyi kişi ise bir velayet avukatı olur. Söz konusu tanığı dinledikten sonra bunun mahkemede ne kadar işinize yarayacağı konusunda sizi bilgilendirebilir. Buna ek olarak açılan velayet davalarında tanık sunmak mahkemenin seyrini değiştirebilir. Bu nedenle size fayda sağlayabilecek olan tanıkları öncelikle avukatınız ile görüştürüp daha sonra mahkemede şahitlik yapmalarını istemeniz istediğiniz kararı alabilmek için önemli bir avantaj sağlayacaktır.
Son konuya değinecek olursak bundan sonra mahkemeler açılan velayet davası için sadece pedagog raporlarını göz önüne almayıp bilirkişi heyetinin de fikirlerine başvuruyor. Böylelikle çocuğun veya çocukların çok sevdiği ancak onları yetiştirmek için gerekli niteliklere sahip olmayıp tam aksine kötü koşullarda büyümesini sağlayacak olan kişinin velayet alması önlendi. Yani mahkemelerde velayet verilmeden önce bundan sonra sadece pedagog raporları belirleyici olmayıp bilir kişilerin sundukları raporlar da etki gösterir.
Velayet Davası Ne Kadar Sürer?
Türkiye’de açılacak olan velayet davaları en fazla 209 gün içerisinde tamamlanacak şekilde belirlenmiştir. Ancak bütün davalar 209 gün sürecek diye bir durum söz konusu değildir. Nitekim anlaşmalı velayet davaları kısa süre içerisinde sonuçlanan davalara örnek olurken çekişmeli boşanma davalarındaki velayetler çok daha uzun sürebilir. Böyle durumlarda belirleyici olan unsur açılacak olan davanın şekli ve türü olur.
Bu dava çeşitlerini yakından inceleyip sizi bilgilendirecek olursak karşımıza ilk çıkan dava anlaşmalı velayet davalarıdır. Anlaşmalı velayet davaları yapılmadan önce velayet sahibi olan tarafın çocuklara bakabilmek için yeterli koşullara sahip olmaması ya da çocuklara bakmak için herhangi bir engelinin bulunması buna örnek olarak gösterilebilir. Aynı şekilde velayet sahibi olan tarafın vefat etmesi açılacak olan velayet davalarının kısa süre içerisinde sonuçlanmasını sağlar. Burada mahkeme tarafından yapılmaya çalışılan şey çocukların en iyi ortamda ve en doğru kişilerin elinde büyümesi olduğu için genellikle kısa süre içerisinde sonra çıkacaktır.
Diğer yandan açılacak olan velayet davalarında velayet sahibi olan tarafın evlenmesi ya da bir başkası ile yaşaması kısa süre içerisinde sonuçlanmasını sağlayabilir. Tekrardan belirtmekte fayda görüyoruz ki burada mahkemelerin amacı çocukların doğru koşullarda yetişmesi ve büyümesi olduğu için sevmedikleri ve de yabancı olacakları yerlerde bulunması istenmez. Hakimler tarafından tamamen çocukların çıkarı düşünüldüğü için velayet davaları kısa süre içerisinde sonuçlanan davalar içerisinde yer alır. Diğer yandan davanın açılmış olduğu Adliye ve hakimlerin yoğunluğuna göre de bu süre kısalıp artabilir.
Velayet davası sürelerinde daha yakından bakacak olursak velayetin kaldırılması ve bir başkasına verilmesi için açılan davalarda maksimum sürenin 209 gün olduğunu görüyoruz. Velayet davası açabilmek için ise hazırlanacak olan dilekçenin yetkili makamlarca incelenmesi toplam 7 gün sürer. Açılmış olan velayet davasının velayet sahibi olan kişiye tebliğ edilmesi ise yaklaşık 30 gün alır. Davalı tarafın kendisine gelen tebligata cevap vermesi için ise 14 günlük bir süresi bulunur. Cevap dilekçesi iletildikten sonra duruşma gününün belirlenmesi, duruşmadan yapılıp ön inceleme aşamasına geçilmesi de toplamda 30 gün sürecektir.
Eğer ikinci bir dava görülecekse bu süre içerisinde mahkemeye ekstradan kanıt sunmak ve ikinci mahkemenin görülmesi için 70 günlük bir süre bulunur. Mahkemeler tarafından çocukların çıkarı her zaman öncelikli tutulduğu için bu 70 günlük süre içerisinde hazırlanacak olan raporların tamamlanması da dahildir. Bundan sonraki aşama tamamen mahkemenin seyrine göre değişip sonraki celseleri sayısı ve durumuna göre farklılık gösterecektir.
İlginizi Çekebilir;
https://mehmetalihelvaci.av.tr/bosanma-davasinda-velayet.html
https://mehmetalihelvaci.av.tr/bosanma-surecindeki-cocuk-velayeti-konusu.html
https://mehmetalihelvaci.av.tr/bosanma-davasi-ve-velayet-hakkinda-bilgi.html
https://mehmetalihelvaci.av.tr/bosanma-sureci-ve-kadin-haklari.html
https://mehmetalihelvaci.av.tr/bosanacak-esler-arasindaki-cocuk-velayet-durumu.html
“Velayet Davası | Boşanmadan Velayet Davası Açılır mı?” üzerine 7 yorum